چهل حدیث از حضرت محمد (ص)

 

.1خداوند جوانى ‌را كه‌ جوانى‌ نمى‌كند  به ‌ديده ‌تحسين‌ مى ‌نگرد. (كنز العمال)

 

2. خداوند كثافت ‌و ژوليدگى ‌را دشمن ‌دارد . (كنز العمال) 

 

3. خداوند كسى ‌را كه ‌در زندگى ‌بخيل ‌باشد و هنگام ‌مرگ ‌بخشند ه‌شود ، دشمن ‌دارد. (كنز العمال ‌)

 

4. خداوند دوست ‌دارد كه ‌وقتى ‌يكى ‌از شما كارى ‌مى ‌كند آن ‌را كامل ‌كند .

(كنز العمال ‌)

 

.5 خداوند ملايمت ‌را در همه ‌چيز دوست‌ دارد . (صحيح‌بخارى‌، كتاب‌الادب‌ )

 

6.خداوند شخص‌آسان ‌گير نرمخو را دوست ‌دارد . (كنز العمال ‌)

 

7. خداوند دوست‌دارد كه‌ميان ‌فرزندان ‌خود حتى‌در بوسيدن‌آنها به‌عدالت ‌رفتار كنيد . (كنز العمال ‌)

 

.8 خداوند بنده ‌پرهيزگار بى‌نياز گمنام ‌را دوست ‌دارد . (صحيح‌مسلم‌، كتاب‌الزهد )

 

 9.خداوند از بنده ‌مى‌ پرسد كه ‌فزونى‌ دانش‌ خود را كجا صرف‌ كرده‌اى‌، همچنانكه ‌از فزونى ‌مال‌ مى‌ پرسد.  )كنز العمال‌(

 

10. خداوند روز رستاخيز بر بيسوادان ‌چيزهايى ‌را مى‌ بخشد كه ‌بر دانشمندان ‌نمى‌بخشد . (كنز العمال‌(

 

11. خداوند گويد من ‌ناظ‌ر گمان ‌بنده ‌خويشم‌، اگر گمان ‌خوب ‌به ‌من ‌برد خوبى ‌بيند و اگر گمان ‌بد برد بدى ‌بيند. )كنز العمال‌ (

 

12. خداوند به ‌وسيله ‌صدقه ‌هفتاد قسم‌ مرگ ‌بد را دفع ‌مى‌كند. )كنز العمال‌(

 

13. خداوند دوست ‌دارد كارهايى ‌را كه ‌روا داشت ه‌انجام ‌دهند ، چنانك ه‌دوست ‌دارد از نافرمانى ‌او چشم ‌بپوشند. (نهج‌الفصاحه‌(

 

14. فرشتگان ‌بالهاى ‌خود را براى ‌طالب‌علم ‌پهن ‌مى‌كنند ، زيرا از آنچه ‌مى‌جويد رضايت‌ دارند . (سنن‌ترمذى‌، كتاب‌الدعوات‌)

 

15. وقتى‌ مرده ‌را به‌خاك ‌سپردند ، صداى ‌كفش ‌كسان ‌را كه‌از قبر وى ‌باز مى‌گردند خواهد شنيد. (كنزالعمال‌)

 

16. وقتى ‌مردم ‌ستمگر را ديدند و او را از ستم ‌باز نداشتند ، بيم‌ آن‌مى ‌رود كه ‌خدا همه ‌را به ‌عذاب ‌خود مبتلا كند . (سنن‌ترمذى‌، كتاب‌الفتن‌(

 

17. بالاترين‌ دستاويزهاى‌ ايمان ‌اين ‌است ‌كه ‌كسى‌ را براى‌ خدا دوست ‌دارى ‌و كسى ‌را براى ‌خدا دشمن‌ دارى‌ . (مسند احمد ، مسند الكوفيين‌)

 

18. مؤمنان ‌بايد از رنج ‌يكديگر متألم ‌شوند ، چنانكه ‌تن ‌از رنج ‌سر متأثر مى‌شود .

(كنز العمال‌)

 

19. بدتر از همه ‌مردم‌ پيش ‌خدا روز قيامت‌، كسى‌است‌كه ‌مردم ‌از شر او بترسند .

(كنز العمال‌(

 

 .20بدتر از همه ‌مردم ‌پيش ‌خدا روز قيامت‌، كسى ‌است‌ كه ‌مردم ‌از بيم ‌بد زبانيش‌ از او حذر كنند . (صحيح‌مسلم‌، كتاب‌البر و الصله‌)

 

21. در مال ‌به ‌جز زكات ‌حقى ‌هست‌ . (سنن‌ترمذى‌، كتاب‌الزكاة‌)

 

22. اگر از ترس ‌خدا از چيزى ‌درگذرى‌، خداوند بهتر از آن ‌را به ‌تو خواهد داد .

(مسند احمد ، مسند البصريين‌(

 

 . 23جواب ‌نامه ‌مانند جواب ‌سلام ‌لازم ‌است. ‌(كنز العمال‌)

 

24. هر چيزى‌اساسى ‌دارد و اساس‌اين ‌دين ‌دانش‌است ‌و يك ‌دانشمند براى ‌شيطان‌از هزارعابد بدتراست‌. (نهج‌الفصاحه‌‌(

 

.25خداوند فرشته‌اى ‌دارد كه‌هنگام ‌نماز بانگ ‌مى‌زند : آدمى ‌زادگان‌ برخيزيد و آتشهايى ‌را كه ‌بر خويشتن ‌افروخته‌ايد به ‌نماز خاموش ‌كنيد . (كنز العمال‌‌ (

 

.26از گناهان‌ بزرگ‌ اين ‌است ‌كه ‌مال ‌ديگرى ‌را بدون‌ حق‌ تصرف ‌كنند .

)كنز العمال‌(

 

.27يكى‌ از اقسام‌ اسراف ‌اين ‌است‌ كه ‌هر چه ‌مى‌خواهى ‌بخورى‌ .

)سنن‌ابن‌ماجه‌، كتاب‌الاطعمه‌)

 

.28از لوازم ‌ايمان ‌اين ‌است ‌كه ‌براى‌ خشنودى‌ كسان‌، خدا را خشمگين‌نسازى ‌و بر نعمتى‌ كه ‌خدا داده ‌كسى ‌را سپاس ‌نگذارى ‌و براى ‌آن‌ چه ‌خدا نداده ‌كسى ‌را مذمت ‌نكنى ‌كه‌ روزى ‌به ‌آز حريصان ‌فزونى ‌نگيرد و به‌تنفر كسان نقصان ‌نپذيرد .(نهج‌الفصاحه‌‌)

 

29.همانا اين ‌دين ‌محكم ‌است‌، پس ‌به ‌ملايمت ‌در آن ‌پيش ‌برويد .

(مسند احمد ، باقى‌مسند المكثرين‌‌)

 

30. اين‌دينار و درهم‌ پيشينيان ‌شما را هلاك ‌كرد و شما را نيز هلاك ‌خواهد كرد .

(كنز العمال‌)

 

31.دلها مانند آهن‌هنگام ‌رسيدن ‌آب ‌به ‌آن ‌زنگ ‌مى‌زند ، گفتند : صيقل‌آن‌چيست‌؟

آن ‌حضرت ‌فرمود : زيادى ‌ياد مرگ ‌و خواندن ‌قرآن‌ . (كنز العمال‌‌)

 

32. هلاك ‌پيشينيان ‌شما از آنجا بود كه ‌دزد معتبر را رها مى‌كردند و دزد ضعيف ‌را مجازات ‌مى‌دادند . (صحيح‌مسلم‌، كتاب‌الحدود‌)

 

33. من‌از آنچ ه‌نمى‌دانيد نگرانى ‌ندارم‌، ولى ‌بايد ديد آنچ ه‌را مى‌دانيد چگونه ‌به‌ كار مى‌بنديد .  (كنز العمال‌)

 

34.آدمى ‌زاد پير مى‌شود و دو چيز از او جوان ‌مى‌شود : حرص‌مال ‌و حرص‌عمر .

(كنز العمال‌)

 

35. هنگاميكه‌آيه‌ تطهير ( آيه‌از سوره‌احزاب‌) در خانه ‌ام‌سلمه ‌بر پيامبر اكرم‌( ص‌) نازل ‌شد آن ‌حضرت‌، فاطمه ‌زهرا ( س‌) و حسن ‌و حسين‌( ع‌) را خواندند . پس‌آنها را به‌ عبايى ‌پوشاندند در حاليكه‌على‌( ع‌) هم ‌پشت‌سر آن‌ حضرت ‌قرار داشت‌. پس ‌او را هم‌ به‌آن‌عبا پوشاند . سپس‌فرمود : " بارالها ايشان ‌اهل ‌بيت ‌منند ، پس‌پليدى ‌را از آنان ‌ببر و آنها را پاك ‌گردان‌ " .

ام ‌سلمه ‌كه ‌درهمان ‌نزديكى ‌بود ، سؤال‌ كرد : يا رسول ‌الله ‌آيا من‌هم ‌در زمره‌ اهل ‌بيت‌مى‌باشم‌؟ حضرت ‌فرمودند : " شما جايگاه‌ مخصوص‌ خود را داريد و شما در خير و سلامتى ‌هستيد " .

(سنن‌ترمذى‌، كتاب‌تفسير القرآن‌)

 

36. نخستين‌ چيزى ‌كه ‌به‌ حساب ‌انسان‌ مى‌رسند ، نماز است‌ .

(سنن‌نسائى‌، كتاب‌تحريم‌الدم‌)

 

37.حضرت‌ مهدى‌( عج‌) از خاندان ‌من ‌و از فرزندان ‌فاطمه‌( س‌) است‌ .

(سنن‌ابى‌داود ، كتاب‌المهدى‌)

 

.38قبل ‌از برپايى ‌قيامت‌، دنيا آكنده‌از ظ‌لم ‌و ستم‌ خواهد شد ، سپس ‌مردى‌ از خاندان ‌من ‌قيام ‌نموده ‌و دنيا را پر از عدل ‌و داد خواهد كرد . (مسند احمد ، باقى‌مسند المكثرين‌)

 

39.از قرض ‌بپرهيزيد كه ‌غم‌ شب‌ و ذلت ‌روز است‌ . (كنز العمال‌)

 

40. از مدح‌كردن ‌بپرهيزيد كه ‌مانند سربريدن ‌است‌ .

(مسند احمد ، مسند الشاميين‌)

منبع:مسجد خرو سفلی

- بهترین و ارزنده ترین خصلت ها : انجام کارهای نیک، فریاد رسی بیچارگان و بر آوردن آرزوی آرزومندان است.

2- از بخششی که زیان آن برای تو بیش از سودی است که به برادرانت میرسد خودداری کن.

3- ایمان عبارت است از : اقرار به زبان ،‌شناخت با قلب و عمل نمودن با اعضاء و جوارح

4-  بالاترین درجه عقل خودشناسی است

5- آن کس که برای رضای الله کسی را به برادری گزیند خانه ای را در بهشت بدست آورده است .

6- بهترین ثروت شخص و برترین اندوخته اش صدقه است

7- خوش خلقی دو گونه است : فطری و اختیاری ولی صاحب خلق خوش اختیاری برتر است

8-  شکیبایی بر بلا زیبا و پسندیده است ولی برتر از آن صبر در برابر محّرمات است

9- سرآمد طاعت الله تعالی صبر و رضاست

10-  عبادت به زیادی نماز و روزه نیست بلکه به اندیشیدن در امر پروردگار متعال است

11-  با دوستان فروتن باش ، از دشمن احتیاط کن و با عموم مردم گشاده رو باش

12-  در شگفتم از آن کس که بردگان را با دارایی خود می خرد و آزاد می‌کند چگونه آزادگان را با اخلاق خوش خود نمی خرد .

13-  بی اعتنایی به دارایی مردم ، بهتر از بذل و بخشش است

14-  یاری کردن ناتوان ، بهتر از صدقه دادن است.

15- بهترین مال و ثروت آن است که وسیله حفظ آبروی انسان شود .

16-  برای کودک شیری بهتر از شیر مادرش نیست

17-  آن کس که خود را در معرض تهمت قرار دهد نباید کسی را که به او گمان بد برده است ملامت کند.

18- کسی که بیدادگری پیشه کند ، از عقوبت ایمن نخواهد ماند .

19- کسی که بخواهد بی نیازترین مردم باشد ، باید به آنچه نزد الله تعالی است اطمینان داشته باشد .

20-  آن که در راه حق صبر کند ، الله تعالی بهتر از آنچه در برابرش صبر کرده است بدو عوض خواهد داد .

منبع:مسجد جامع خرو سفلی

حدیث اول :

من أحب لله و أبغض لله و أعطي لله فهو ممن كمل إيمانه .

امام جعفر صادق (ع) : هر كه براي خدا دوست دارد و براي خدا دشمن دارد و براي خدا عطاء كند ، از كساني است كه ايمانش كامل است .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 189

حدیث دوم :

ان المسلمين يلتقيان ، فافضلهما أشدهما حبا لصاحبه .

امام جعفر صادق (ع) : از دو مسلمان كه به هم برخورد مي كند آن كه ديگري را بيشتر دوست دارد بهتر است .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 193

حدیث سوم :

جعل الخير كله في بيت و جعل مفتاحه الزهد في الدنيا .

امام جعفر صادق (ع) : همه خير در خانه اي نهاده شده و كليدش را زهد و بي رغبتي به دنيا قرار داده اند .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 194

حدیث چهارم:

اذا أراد الله بعبد خيرا زهده في الدنيا و فقهه في الدين و بصره عيوبها و من أوتيهن فقد أوتي خير الدنيا و الاخرة .

امام جعفر صادق (ع) : چون خدا خير بنده اي را خواهد او را نسبت به دنيا بي رغبت و نسبت به دين دانشمند كند و به دنيا بينايش سازد و به هر كه اين خصلتها داده شود خير دنيا و آخرت داده شده .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 196

حدیث پنجم:

خف الله كأنك تراه و إن كنت لا تراه فإنه يراك .

امام جعفر صادق (ع) : چنان از خدا بترس كه گويا او را مي بيني و اگر تو او را نمي بيني او تو را مي بيند .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 110

حدیث ششم :

كان أميرالمؤمنين صلوات الله عليه يقول : أفضل العبادة العفاف .

امام جعفر صادق (ع) : اميرالمؤمنين عليه السلام  مي فرمود : بهترين عبادت عفت است .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 125

حدیث هفتم :

قال رسول الله : من ترك معصية لله مخافة الله تبارك و تعالي أرضاه الله يوم القيامة .

امام جعفر صادق (ع) : پيامبر خدا فرمود : هر كه گناهي را براي خدا و ترس از او ترك كند خدا او را در روز قيامت خشنود گرداند .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 128

حدیث هشتم :

قال الله تبارك و تعالي : ما تحبب إلي عبدي بأحب مما افترضت عليه .

امام جعفر صادق (ع) : خداوند متعال فرموده است : بنده من با چيزي محبوبتر از انجام واجبات به من دوستي نكند .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 129

حدیث نهم :

العباد ثلاثة : قوم عبدوا الله عز و جل خوفا فتلك عبادة العبيد و قوم عبدوا الله تبارك و تعالي طلب الثواب ، فتلك عبادة الأجراء و قوم عبدوا الله عز و جل حبا له فتلك عبادة الأحرار و هي أفضل العبادة .

امام جعفر صادق (ع) : عبادت كنندگان سه دسته اند : گروهي خداي متعال را از ترس عبادت كنند و اين عبادت بردگان است ، گروهي خداي متعال را به طمع ثواب عبادت كنند و اين عبادت مزدوران است . دسته اي خداي متعال را براي دوستيش عبادت كنند و اين عبادت آزادگان و بهترين عبادت است .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 131

حدیث دهم :

إنما خلد أهل النار في النار لأن نياتهم كانت في الدنيا أن خلدوا فيها أن يعصوا الله أبدا . و إنما خلد أهل الجنة في الجنة لأن نياتهم كانت في الدنيا أن لو بقوا فيها أن يطيعوا الله أبدا ، فبالنيات خلد هؤلاء و هؤلاء . ثم تلا قوله تعالي : " قل كل يعمل علي شاكلته " قال : علي نيته .

امام جعفر صادق (ع) : اهل دوزخ از اينرو در دوزخ جاودان باشند كه نيت داشتند اگر در دنيا جاودان باشند هميشه نافرماني خدا كنند و اهل بهشت از اينرو در بهشت جاودان باشند كه نيت داشتند اگر در دنيا باقي بمانند هميشه اطاعت خدا كنند پس اين دسته و آن دسته به سبب نيت خويش جاوداني شدند ، سپس قول خداي تعالي را تلاوت نمود : بگو هركس طبق طريقه خويش عمل مي كند . فرمود : يعني طبق نيت خويش .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 135 - 136

حدیث یازدهم :

لا تكرهوا إلي أنفسكم العبادة .

امام جعفر صادق (ع) : عبادت را به خود مكروه و ناپسند نداريد .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 137

حدیث دوازدهم :

ان الله عز و جل إذا أحب عبدا فعمل قليلا جزاه بالقليل الكثير.

امام جعفر صادق (ع) : چون خداي تعالي بنده اي را دوست دارد و او عمل كوچكي انجام دهد ، خدا او را پاداش بزرگ دهد .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 137 – 138

حدیث سیزدهم :

الصبر رأس الايمان .

امام جعفر صادق (ع) : صبر سر ايمان است .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 140

حدیث چهاردهم :

ثلاث من علامات المؤمن : علمه بالله و من يحب و من يبغض .

امام جعفر صادق (ع) : سه چيز از علامات مؤمن است : شناختن خدا و شناختن دوستان و دشمنان خدا .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 192

حدیث پانزدهم :

من ابتلي من المؤمنين ببلاء فصبر عليه ، كان له مثل أجر الف شهيد .

امام جعفر صادق (ع) : هر مؤمني به بلائي گرفتار شود و صبر كند ، اجر هزار شهيد براي اوست .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 146

حدیث شانزدهم :

محمد بن سليمان الديلمي عن أبيه قال : قلت لابي عبدالله - عليه السلام - فلان بن عبادته و دينه و فضله ! فقال : كيف عقله ؟ قلت : لا أدري : فقال : ان الثواب علي قدر العقل .

امام جعفر صادق (ع) : سليمان ديلمي مي گويد : به امام صادق - عليه السلام - عرض كردم فلاني در عبادت و ديانت و فضيلت چنين و چنان است . فرمود : عقلش چگونه است ؟ گفتم نمي دانم . فرمود : پاداش به اندازه عقل است .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 12

حدیث هفدهم :

أكمل الناس عقلا أحسنهم خلقا .

امام جعفر صادق (ع) : عاقل ترين مردم خوش خلق ترين آنهاست .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 27

حدیث هیجدهم :

قال رسول الله (ص ) : إنا معاشر الانبياء أمرنا أن نكلم الناس علي قدر عقولهم .

امام جعفر صادق (ع) : پيامبر خدا (ص ) فرموده است:ما گروه پيامبران مأموريم كه با مردم به اندازه عقل خودشان سخن بگوئيم .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 27

حدیث نوزدهم :

قال رجل له - عليه السلام - ما العقل ؟ قال : ما عبد به الرحمن و اكتسب به الجنان . قال : قلت : فالذي كان في معاوية ؟ فقال : تلك النكراء ، تلك الشيطنة ، وهي شبيهة بالعقل ، و ليست بالعقل .

امام جعفر صادق (ع) : شخصي از امام صادق - عليه السلام - پرسيد عقل چيست ؟ فرمود : چيزي است كه به وسيله آن خدا پرستش شود و بهشت بدست آيد . آن شخص گويد : گفتم پس آنچه معاويه داشت چه بود ؟ فرمود : آن نيرنگ است ، آن شيطنت است ، آن نمايش عقل را دارد ، ولي عقل نيست .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 11

حدیث بیستم :

عبدالله بن سنان قال : ذكرت لابي عبدالله - عليه السلام - رجلا مبتلي بالوضوء و الصلاة و قلت : هو رجل عاقل ، فقال : أبو عبدالله و أي عقل له و هو يطيع الشيطان ؟ فقلت له : و كيف يطيع الشيطان ؟ فقلت له : سله هذا الذي يأتيه من أي شيء هو ؟ فانه يقول لك من عمل الشيطان .

امام جعفر صادق (ع) : ابن سنان گويد به حضرت صادق - عليه السلام - عرض كردم : مردي هست عاقل كه گرفتار وسواس در وضو و نماز مي باشد : فرمود چه عقلي كه فرمانبري شيطان مي كند ؟ گفتم : چگونه فرمان شيطان مي برد ؟ فرمود از او بپرس وسوسه اي كه به او دست مي دهد از چيست ؟ قطعا به تو خواهد گفت از عمل شيطان است .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 13

حدیث بیست و یک :

قال - عليه السلام - : قال رسول الله : يا علي لا فقر أشد من الجهل ، لا مال أعود من العقل .

امام جعفر صادق (ع) : پيامبر خدا فرموده است : اي علي هيچ تهيدستي سخت تر از ناداني و هيچ مالي سودمندتر از عقل نيست .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 30

حدیث بیست و دو :

ليس بين الايمان و الكفر الا قلة العقل قيل : و كيف ذاك يا ابن رسول الله ؟ قال : إن العبد يرفع رغبته الي مخلوق فلو أخلص نيته لله لأتاه الذي يريد في أسرع من ذلك .

امام جعفر صادق (ع) : ميان ايمان و كفر فاصله اي جز كم عقلي نيست . عرض شد : چگونه اي پسر پيغمبر ؟ فرمود : بنده خدا در حاجت خود متوجه مخلوق مي شود ، در صورتي كه اگر با خلوص نيت متوجه خدا شود آنچه خواهد در نزديكتر از آن وقت به او رسد .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 32 – 33

حدیث بیست و سه :

اذا أراد الله بعبد خيرا فقهه في الدين .

امام جعفر صادق (ع) : چون خدا خير بنده اي خواهد ، او را در دين دانشمند كند .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 39

حدیث بیست و چهار :

ليس بين الايمان و الكفر الا قلة العقل قيل : و كيف ذاك يا ابن رسول الله ؟ قال : إن العبد يرفع رغبته الي مخلوق فلو أخلص نيته لله لأتاه الذي يريد في أسرع من ذلك .

امام جعفر صادق (ع) : ميان ايمان و كفر فاصله اي جز كم عقلي نيست . عرض شد : چگونه اي پسر پيغمبر ؟ فرمود : بنده خدا در حاجت خود متوجه مخلوق مي شود ، در صورتي كه اگر با خلوص نيت متوجه خدا شود آنچه خواهد در نزديكتر از آن وقت به او رسد .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 32 - 33

حدیث بیست و پنج :

طلب العلم فريضة .

امام جعفر صادق (ع) : كسب دانش واجب است .

اصول كافي ، ج 1 ، ص 35

حدیث بیست و ششم :

من زار أخاه في الله قال الله عز و جل : إياي زرت و ثوابك علي و لست أرضي لك ثوابا دون الجنة .

امام جعفر صادق (ع) : هر كسي كه براي خدا از برادرش ديدن كند ، خداي متعال فرمايد : مرا ديدن كردي و ثوابت بر من است و به ثوابي جز بهشت برايت خرسند نيستم .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 255

حدیث بیست و هفتم :

تصافحوا فإنها تذهب بالسخيمة .

امام جعفر صادق (ع) : با يكديگر مصافحه كنيد ، زيرا مصافحه كينه را مي برد .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 264

حدیث بیست و هشتم :

لا يقبل رأس احد و لا يده إلا رسول الله أو من اريد به رسول الله صلي الله عليه و آله .

امام جعفر صادق (ع) : نبايد سر يا دست كسي بوسيده شود مگر دست پيامبر خدا صلي الله عليه و آله يا كسي كه از او پيامبر خدا صلي الله عليه و آله قصد شود .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 267

حدیث بیست  و نهم :

شيعتنا الرحماء بينهم ، الذين اذا خلوا ذكروا الله .

امام جعفر صادق (ع) : شيعيان ما با يكديگر مهربانند ، چون تنها باشند خدا را ياد كنند .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 268

حدیث سی ام :

من أحب الاعمال الي الله عز و جل إدخال السرور علي المؤمن : اشباع جوعته أو تنفيس كربته أو قضاء دينه .

امام جعفر صادق (ع) : از جمله دوست داشتني ترين اعمال نزد خداي متعال شادي رسانيدن به مؤمن است و سير كردن او از گرسنگي ، يا رفع گرفتاري او يا پرداخت بدهيش .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 276

حدیث سی و یک ام :

قال عن سدير قال : قلت له - عليه السلام - هل يجزي الولد والده ؟ فقال : ليس له جزاء إلا في خصلتين يكون الوالد مملوكا فيشتريه ابنه فيعتقه أو يكون عليه دين فيقضيه عنه .

امام جعفر صادق (ع) : سدير گويد : به امام صادق عليه السلام عرض كردم : آيا فرزند مي تواند پدرش را پاداش دهد ؟ فرمود : پاداشي براي پدر نيست جز در دو صورت : پدر برده باشد و پسر او را بخرد و آزاد كند،پدر بدهي داشته باشد و پسر آن را بپردازد .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 237

حدیث سی و دوم :

شرف المؤمن قيام الليل و عزه استغناؤه عن الناس .

امام جعفر صادق (ع) : شرافت مؤمن به شب زنده داري و عزتش به بي نيازي از مردم است .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 218

حدیث سی و سوم :

قيل له - عليه السلام - اي الاعمال أفضل ؟ قال : الصلاة لوقتها و بر الوالدين و الجهاد في سبيل الله عز و جل .

امام جعفر صادق (ع) : به امام صادق عليه السلام عرض شد . كدام اعمال بهتر است ؟ فرمود : نماز در وقت و نيكي با پدر و مادر و جهاد در راه خداي متعال .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 231

حدیث سی و چهارم:

مثل الدنيا كمثل ماء البحر كلما شرب منه العطشان ازداد عطشا حتي يقتله .

امام جعفر صادق (ع) : دنيا مانند آب درياست كه هر چه شخص تشنه از آن بيشتر آشامد ، تشنگيش بيشتر شود تا او را بكشد .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 205

حدیث سی و پنجم :

من رضي من الله باليسير من المعاش رضي الله منه باليسير من العمل .

امام جعفر صادق (ع) : هر كه به يك زندگي ساده از خدا راضي باشد خدا هم به عمل اندك او راضي شود .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 207

حدیث سی و ششم :

إن كان ما يكفيك يغنيك فأدني ما فيها يغنيك و إن كان ما يكفيك لا يغنيك فكل ما فيها لا يغنيك .

امام جعفر صادق (ع) : اگر اندازه كفايت ، بي نيازت كند ، كمترين چيز دنيا بي نيازت كند و اگر اندازه كفايت بي نيازت نكند ، هر چه در دنيا هست بي نيازت نكند .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 209

حدیث سی و هفتم :

لا تستقل ما يتقرب به إلي الله عز و جل و لو شق تمرة .

امام جعفر صادق (ع) : چيزي كه مايه تقرب به خداي متعال است كوچك مشمار ، اگر چه پاره خرمايي باشد .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 212

حدیث سی و هشتم :

اذا هممت بشي ء من الخير فلا تؤخره ، فان الله عز و جل ربما أطلع علي العبد و هو علي شيء من الطاعة فيقول : و عزتي و جلالي لا أعذبك بعدها أبدا و اذا هممت بسيئة فلا تعملها فانه ربما اطلع الله علي العبد و هو علي شيء من المعصية فيقول : و عزتي و جلالي لا أغفر لك بعدها أبدا .

امام جعفر صادق (ع) : وقتي اراده كار خيري نمودي تأخيرش مينداز زيرا خداي متعال گاهي بر بنده مشرف مي شود كه او مشغول طاعتي است ، پس مي فرمايد : به عزت و جلالم سوگند كه تو را پس از اين هرگز عذاب نكنم و چون اراده گناهي كردي انجام مده ، زيرا گاهي خدا بر بنده مشرف مي شود كه او معصيتي انجام دهد ، پس مي فرمايد : به عزت و جلالم كه تو را بعد از اين ديگر نخواهم آمرزيد .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 213

حدیث سی و نهم :

لو يعلم المؤمن ما له من الأجر في المصائب لتمني أنه قرض بالمقاريض .

امام جعفر صادق (ع) : اگر مؤمن پاداشي را كه براي مصيبتها دارد بداند ، آرزو مي كند كه او را با قيچي تكه تكه كنند .

اصول كافي ، ج 3 ، ص 354

حدیث چهلم :

سئل النبي (ص ) : ما كفارة الاغتياب قال : تستغفر الله لمن اغتبته كلما ذكرته .

امام جعفر صادق (ع) : از پيغمبر پرسيدند : كفاره غيبت چيست ؟ فرمود : براي آن كس كه غيبتش كردي هر زمان به يادش افتادي از خدا طلب آمرزش كني .

 منبع:مسجد جامع خرو سفلی

 

 

حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند:

• هیچ دشمنی برای انسان٬ ستمگرتر از نفس او نیست.

منبع : غرر الحکم٬ ج ٢ / فصل ٨۶ (لا)٬حدیث٣٢۴ .

• بنده ی شهوت اسیری است که از اسارت رهایی نخواهد یافت.

منبع : غرر الحکم٬ ج ٢ / فصل ۵۵ ٬ حدیث١۵.

• خوشا به حال آن که  همیشه خدا را در نظر داشته و از گناه خویش بیمناک باشد.

منبع : غرر الحکم٬ ج ٢ / فصل ۴۶ (طوبی)٬ حدیث٣.

• هر کس از خود بدگویی و انتقاد کند٬خود را اصلاح کرده و هر کس خودستایی نماید٬ پس به تحقیق خویش را تباه نموده است.

منبع : غرر الحکم٬ ج ٢ / فصل٧٧ ٬(مَن)٬حدیث۹-١۴۴٨.

• نفوس خویش را به ترک عادت ها رام کنید.

منبع : غرر الحکم٬ ج ١/فصل٣٢ ٬ حدیث٣٨.

 

 

• خشم و غضب صاحبش را هلاک می کند و زشتی های او را آشکار می سازد.

منبع : غرر الحکم٬ ج ١/فصل١ ٬حدیث ١٧٣٨.

• کسی که نهان و آشکار٬ و کردار و گفتارش تفاوتی نکند٬ به راستی امانتش را ادا و عبادتش را خالص کرده است.

منبع : نهج البلاغه فیض الاسلام٬ص٨٨۴ ٬نامه ٢۶.

• زبان عاقل در پشت قلب او جای دارد و قلب احمق پشت زبان اوست.

منبع : نهج البلاغه فیض الاسلام٬ص١١٠۶ ٬کلمات قصار٬ شماره٣۹.

• هیچ بنده ای مزه ی ایمان را نمی چشد٬ تا دروغ را، شوخی باشد یا جدّی، مطلقاً ترک کند.

منبع : اصول کافی٬ج٢/ص٣۴٠ ٬ حدیث ١١.

• بد ترین شما کسانی هستند که سخن چینی می کنند و میان دوستان جدائی می افکنند و برای افراد پاکدامن عیب جویی می کنند.

 

منبع : اصول کافی٬ج٢/ص ٣۶۹ ٬ حدیث٣.

• از مجادله و ستیزه جویی بپرهیزید ٬زیرا این دو، دل ها را نسبت به برادران دینی بیمار [و مکدّر] می کند و بذر نفاق را بر این دو پرورش می دهد.

منبع : اصول کافی٬ج٢/ص ٣٠٠ ٬حدیث١.

• بدترین مردم کسی است که عیوب مردم را دنبال کند٬ در حالی که نابینای عیوب خود است.

منبع : غررالحکم ج١ /فصل۴١ (شرّ)٬ حدیث۶٧.

• از گمان بد دوری کن٬ زیرا بد گمانی عبادت را از بین می برد و گناه [انسان ]را بزرگ       می سازد.

منبع : غررالحکم ج١ /فصل ۵(ایاک)٬حدیث

• ای مردم از دو چیز بیشتر از هر چیز بر شما بیمناکم: متابعت از هوای نفس و آرزو های دور و دراز . پیروی از هوای نفس٬ انسان را از مسیر حق باز می دارد و آرزوی دور و دراز آخرت را از یاد می برد.

منبع : نهج البلاغه فیض الاسلام٬ص ١٢٧ ٬ خطبه۴٢.

• آن کسی که نهی ازمنکر را با دل و زبان و دست ترک کند٬ پس او مرده ای است در میان زندگان.

منبع : وسائل الشیعه٬ جلد١١.

• شجاع ترین مردم کسی است که بر تمایلات نفسانی خویش پیروز شود.

منبع : سفینه البحر٬جلد٢.

• ریاکار ظاهرش زیبا و باطنش بیمار است.

منبع : غررالحکم

• بزرگترین مبارزه این است که آدمی با نفس سرکش خود پیکار نماید.

منبع : غررالحکم(ص٢٢٠)

• قسم به کسی که جان فرزند ابی طالب در دست اوست هزار ضربه شمشیر بر من آسانتر از مرگ در بستر است.

منبع : بحارالانوار(ج٩٧حدیث۴۴)

• بالاترین عبادت تفکر و تعقل است.

منبع : فهرست غررالحکم(ص٢١۴)

• مؤذن ها در روز قیامت با سربلندی برانگیخته می شوند.

منبع : بحار الانوار (ج٨١ص١۴٩)

• به وسیله ی علم است که خداوند اطاعت و عبادت می شود. با علم٬ معرفت خداوند و توحید او حاصل می شود٬ به وسیله ی علم صله ی رحم انجام٬ و حلال از حرام شناخته می شود و علم پیشوای عقل٬  تابع آن است و سعادتمندان بدان الهام می یابند و تیره بختان٬ محروم می شوند.

منبع : البحار ١/١۶۶

• خدا محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم) را نشانه ای ساخت برای قیامت٬ و مژده دهنده به بهشت٬ و ترساننده از عقوبت. از دنیا برون رفت و از نعمت آن سیر نخورد؛ به آخرت در شد٬ و گناهی با خود نبرد؛ سنگی بر سنگی ننهاد تا جهان را ترک گفت٬ و دعوت پروردگارش را پذیرفت. پس چه بزرگ است منتی که خدا بر ما نهاده. و چنین نعمتی به ما داده٬ پیشوایی که باید او را پیروی کنیم و پیشروی که پا بر جای پای او نهیم.

منبع : نهج البلاغه الخطبه ١۶٠

• زادگاه او [پیامبر] مکه است و هجرت او به مدینه ی طیبه. در مدینه نام او باند گردید و دعوتش به همه جا کشید. [خداوند] او را فرستاد با حجتی بسنده- که قرآن است- و موعظه ای که درمان است٬ و دعوتی که جبران کننده ی زیان. بدو حکم های نا دانسته را آشکار کرد و بدعتها را که در آن راه یافته بود کوفت و به کنار کرد و حکم های گونه گون را پدیدار. پس هرکه جز اسلام دینی را پیروی کند به یقین بدبخت است و پیوند او با خدا بریده٬ و به سر در افتادن او سخت. پایان کارش اندوهی است دراز و عذابی دشوار و جانگداز.

منبع : نهج البلاغه الخطبه ١۶١

• دیگر اینکه این اسلام دین خداست که آن را برای خود گزید... پس اسلام نزد خدا استوار پایه است و افراشته بنیان٬ برهانش روشن است و روشنی اش تابان٬ قدرتش ارجمند است و نشانه هایش بلند٬ و در افتادن با آن ناممکن- و مایه ی ریشخند- پس آن را بزرگ بشمارید و پیروی اش کنید و حق را آن را بگزارید و در جایی که شایسته آن است فرودش آورید.

منبع : نهج البلاغه الخطبه ١٩٨

• کسی که به رعیت خود ستم ورزد٬ خداوند حکومتش را زایل سازد و در هلاکت و نابودی وی تعجیل کند.

منبع : شرح غررالحکم ۵/٣۵٨

• بپرهیز از خونها٬ و ریختن آن بناروا٬ که چیزی چون ریختن خون بناحق٬ آدمی را به کیفر نرساند٬ و گناه را بزرگ نگرداند٬ و نعمت را نبرد٬ و رشته ی عمر را نبرد.

منبع : نهج البلاغه الکتاب ۵٣

• به خدا قسم٬ طلیعه ی مرگ برای من نامطلوب٬ ناگهانی و ناشناس نبود٬ من همچون تشنه ای بودم که به آب رسیده و جوینده ای که به مقصود نایل شده.((و آنچه نزد خداست نیکوکاران را بهتر است.))

منبع : نهج البلاغه الکتاب ٢٣

• به خدا سوگند پدرم (ابوطالب) و جدّم عبدالمطّلب و هاشم و عبد مناف هرگز بتی را نپرستیدند. آنها بر آیین ابراهیم و با تمسک بدان به جانب کعبه نماز می گزاردند.

منبع : البحار ١۵/١۴۴

• نفس خود را از هر پستی گرامی دار٬ هر چند تو را بدانچه خواهانی رساند٬ چه آنچه را از خود بر سر اینکار می نهی٬ هرگز به تو برنگرداند. بنده ی دیگری مباش حال که خدایت آزاد آفریده. و در آن نیکی که جز با بدی به دست نیاید و آن توانگری که جز با سختی و خواری بدان نرسد کسی چه خوبی دیده؟

منبع : نهج البلاغه الکتاب ٣١

• پس سپاهیان- به خواست خدا- مردم را دژهای استواراند٬ و والیان را زیور. دین به آنان ارجمند است و راهها بی گزند٬ و کار مردم جز به سپاهیان بر پا نگردد.

منبع : نهج البلاغه الکتاب ۵٣

• بردباری پرده ای است پوشاننده و عقل شمشیری برنده، پس کمبود های اخلاقی خود را با بردباری بپوشان و هوای نفس خود را با شمشیر عقل بکش.

منبع : نهجالبلاغه الحکمه ۴٢۴

• از سعید بن سکینه روایت شده است که گفت : شنیدم علیّ بن ابی طالب مردی را دید که ((بسم الله الرحمن الرحیم)) می نویسد٬ فرمود : آن را زیبا بنویس٬ چرا که مردی به خاطر زیبا نوشتن آن٬ آمرزیده شده است.

منبع : کنزالعمال ١٠/٣١١

• هرکس بتواند نفس خویش را از چهار صفت باز دارد او سزاوار آن است که هیچ گاه حادثه ی نا خوشایندی بر او وارد نشود. گفته شد : ای امیر مومنان! آنها کدامند؟ فرمود : شتاب زدگی٬ لجاجت [و پافشاری بناحق]٬ عجب و غرور٬ سستی و تنبلی.

منبع : تحفالعقول ٢٢٢

• خداوند سبحان حقوق مردم را بر حقوق خود مقدم داشته است٬ پس هر کس حقوق مردم را ادا نماید٬ به ادای حقوق الهی می انجامد.

منبع : شرح غرر الحکم ٣/٣٧٠

• ظلم قدم را می لغزاند و نعمتها را سلب می کند و امتها را به هلاکت می کشاند.

منبع : شرح غرر الحکم ٢/٣۶

• هرگاه در کاری که برایت پیش آمده است احتیاج به مشورت پیدا کردی ابتدا آن را با جوانان در میان بگذار؛ زیرا جوانان تیز هوش تر و از سرعت حدس بیشتری بر خوردارند٬ سپس درباره ی آن با میان سالان و پیران رایزنی کن تا عیبش را بیابند و نیکش را برگزینند؛ چرا که آنان از تجربه بیشتری برخوردارند.

منبع : شرح نهج البلاغه لابن ابی الحدید ٢٠/٣٣٧

• خدا هزینه ٴدنیای شما را عهده دار گردیده٬ و شما را به سپاس  گفتن خود  وادار فرموده؛ و ذکر خود را بر زبانهایتان واجب داشته٬ و به پرهیزگاری سفارشتان کرده٬ وآن را نهایت خشنودی خود و خواستش از بندگان قرار داده ٬ پس بترسید از خدایی که بر کارهای  شما بیناست٬ و بر شما چیره و تواناست، ودر آنچه  کنید قدرت او پیداست. اگر چیزی را پوشاندید ٬آن را می داند و اگر آشکار کردید ثبت می گرداند٬ و بدین کار فرشتگانی گمارده است٬ نگاهبان و ارجمند که حقی را نانوشته نگذارند و چیزی را بیجا ثبت نکنند.            

منبع: نهج البلاغه٬ الخطبه ١٨٣                                                                                                                                           

• برتری مردم بر یکدیگر به دانشها وخرد هاست٬ نه به ثروتها و تبارها.

منبع: شرح غرر الحکم۶ ⁄۴٧٢

• با نفسهایتان در ترک عادتها بستیزید تا بر آنها چیره آیید، با هوسهایتان مبارزه کنید تا مهار آنها را در اختیار بگیرید.

منبع:شرح غرر الحکم ۴⁄٣٨۵

• شایستهٔ مردعاقل آن است که نظرخردمندان را بر نظرخود بیفزاید و علم خویش را به علوم فرهیختگان پیوند دهد.

منبع:شرح غرر الحکیم۴⁄۴٠٨

• خدمت [ظاهری]به جسم آن است که هر چه لذت و شهوت و توشه می خواهد ٬ به او بدهی و حال آنکه همینها موجب نابودی نفس می گردند.

منبع:غرر الحکم76/1

• خداوند بزرگ٬ مومنی را که دانشمند و فقیه و پارسا و فروتن و باحیا و دانا و خوش اخلاق و میانه رو و با انصاف است، دوست  می دارد.

منبع: البحار٧٨ ⁄ ۶ 

• و آن که بر بندگان خدا ستم کند خدا به جای بندگانش  دشمن او بُوََد، وهیچ چیز چون بنیاد ستم نهادن٬ نعمت خدا را دگرگون ندارد و کیفر او را نزدیک نیارد که خدا شنوای  دعای ستمدیدگان  است و در کمین ستمکاران.

منبع: نهج البلاغه٬الکتاب۵٣

• با خردمندان مشورت کن٬ تا از لغزش و پشیمانی در امان باشی.

منبع : شرح غرر الحکم ۴/١٧٩

• خداوند مردم را به آبادانی زمین دستور داده تا به وسیله ی آنچه از زمین بیرون می آید از حبوبات و میوه ها و مانند آن معاش زندگانی مردم تامین گردد.

منبع : المستدرک ٢/۴٢۶

• هر چه  دانش آدمی زیادتر گردد٬ توجهش به نفس خویش فزونی می یابد و در راه تربیت و اصلاح آن کوشش خود را به کار می گیرد.

منبع : المستردک ٢/٣١٠

• از جمله حقوق واجبی که  خدا بر بندگان خود قرار داده است نصیحت و خیرخواهی تا حد توان٬ و همکاری در جهت بر پایی حق٬ در میان آنان است.

منبع : نهج البلاغه الخطبه ٢١۶

• خویشتن را به فضایل اخلاقی آراسته سازید٬ از ستم خودداری کنید٬ به حق و درستی عمل نمایید و میان خود و مردم انصاف داشته باشید.

منبع : شرح غرر الحکم ٣/٣٠٠

• خدا رحمت کند آن کس را که حقی را زنده کند و باطلی را از میان بردارد٬  ستمی را نابود کند و عدالت را بر پا دارد.

منبع : شرح غررالحکم ۴/۴۵

• غایت و هدف نهائی دین٬ امر به معروف و نهی از منکر و اجرای حدود [الهی] است.

منبع : شرح غررالحکم ۴/٣٧۴

• ­آگاه باشید که دنیا خانه ی فریبنده ی گول زننده ای است٬ در هر روز شوهری می گیرد و هر شب اهلی را یه قتل می رساند٬ و در هر ساعت جماعتی را پراکنده می کند.

منبع : البحار ٧٧/٣٧۴

• در راه خدا با دستتان جهاد کنید٬ اگر نتوانستید به وسیه ی زبان و گفتار جهاد کنید٬ و اگر قدرت و توان نداشتید پس با دلهایتان جهاد کنید.

منبع : البحار ١٠٠/۴٩

• ای مردم! شما را از دنیا و فریفتگی به آن هشدار می دهم؛ که دنیا به زودی از دستتان رود٬ آن سان که از دست پیشینیان شما برفت. پس در دنیا تلاش خویش را در راه توشه گرافتن از عمر کوتاه آن٬ برای عمر دراز آخرت قرار دهید٬ که دنیا سرای عمل است و آخرت سرای بقا و سزا.

منبع : مجموعه ورام ٢/١۴٩

• خدا را واپایید  در حق بندگانش و بلادش٬ که شما مسئولید حتی از سرزمینها و چهارپایان ٬خدا را فرمان برید٬ واو را نافرمانی مکنید. اگر خیری دیدید آن را دریابید٬ واگر شرّی دیدید روی از آن بتابید.

منبع: نهج البلاغه٬ الخطبه ١۶٧

• ظاهر قرآن زیباست ٬باطن آن ژرف نا پیداست .عجایب آن سپری نگردد ٬غرایب آن به پایان نرسد؛ وتاریکیها جز بدان زدوده نشود.

منبع: نهج البلاغه٬ الخطبه ١٨

• هر روزی که بر انسان وارد شود گوید: من روز جدیدی هستم. من بر اعمال و گفتار تو شاهد هستم٬ سعی کن سخن خوب و مفید بگویی. کار خوب و نیک انجام دهی، من در روز قیامت شاهد اعمال و گفتار تو خواهم بود و بدان امروز که پایان  یابد دیگر مرا نخواهی دید.

منبع: الکافی ٢ ⁄۵٢٣

• هر کس می خواهد بداند که منزلت او نزد خداوند چگونه است ٬بنگرد که در هنگام رو به رو شدن با گناهان منزلت خداوند نزد او چگونه است؟ منزلت وی در پیشگاه خداوند تبارک وتعالی نیز چنین است.

منبع:الخصال۶١٧

• عدالت ٬متضمن پیروی کردن از سنت خدا ویاری دولتهاست.

منبع:شرح غرر الحکم۴ ⁄۴٠٣

• کارگزارانت را از کسانی انتخاب کن که اهل تجربه و حیا هستند و از خاندانهای صالح و پیشگام در اسلام باشند ؛زیرا اخلاق آنان گرامی تر است وآبروشان محفوظ وطمعشان کمتر وعاقبت نگری شان فزون تر. پس روزی اینان را فراخ دار! که فراخی روزی نیروشان دهد٬ تا در پی اصلاح خود برایند٬ و بی نیازی شان بُوَد تا دست به مالی که در اختیار دارند نگشایند.

منبع:نهج البلاغه٬الکتاب۵٣

•  و از نشانه های یکی از آنان ( پرهیزگاران ) این است که در کار دین نیرومندش بینی و پایدار٬ نرمخوی هشیار٬ و در ایمان استوار٬ و در طلب دانش حریص و با داشتن علم بردبار٬ و در توانگری  میانه رو بینی٬ و در عبادت فروتن ٬ و به درویشی نکو حالی  نمودن ٬ و در سختی  شکیبایی کردن ٬و جستجو کردن آنچه رواست٬ و شادمان بودن به رفتن راه راست. و دوری گزیدن از طمع که خوارکننده انسانهاست .

منبع: نهج البلاغه٬الخطبه١٩٣

•  [پرهیزگاران] از کردار اندک خود خرسندی ندارند٬ و طاعتهای بسیار را فراوان نشمارند. پس آنان خود را متهم شمارند و از کرده های خویش بیم دارند. اگر یکی از ایشان را بستایند٬ از آنچه  درباره او گویند بترسد٬ و گوید(( من خود را بهتر از دیگران می شناسم  و خدای من مرا بهتر از خودم می شناسد. بار خدایا! مرا مگیر بدانچه بر زبان می آرند٬ و بهتر از آنم کن که می پندارند٬ و بر من ببخشای آن را که نمی دانند.))

منبع:نهج البلاغه٬ الخطبه١٩٣

• هر یک از شما٬ همان گونه که خود را برای غریبه ای که دوست دارد وی را در بهترین حالت ببیند٬ آراسته و مرتب می کند٬ برای رفتن نزد برادر مسلمانش نیز خود را بیاراید.

منبع: البحار٧٩ ⁄ ٢٨٩ 

• بهترین دانش آن است که به کار هدایت و رستگاری تو آید٬ و بدترین دانش آن است که آخرت خویش را با آن تباه گردانی.

منبع:شرح غرر الحکم٣ ⁄ ۴٣۴

• سه روز از هر ماه را روزی بگیرید که آن برابر است با همه عمر [با : همه ی سال] روزه گرفتن؛  و ما دو پنجشنبه [اول و آخر ماه] و چهارشنبه میان آن دو را روزه می گیریم چرا که خداوند دوزخ را در روز چهارشنبه آفرید. پس از آن به خداوند بزرگ پناه برید.

منبع : تحف العقول ١١٣

• پسرم! هر چند من به اندازه ی همه ی آنان که پیش از من بوده اند نزیسته ام٬ اما در کارهایشان نگریسته ام و در سرگذشتهاشان اندیشیده٬ و در آنچه از آنان مانده رفته و دیده ام تا چون یکی از ایشان گردیده ام٬ بلکه با آگاهی که از کارهاشان به دست آورده ام گویی چنان است که با نخستین تا پسینشان به سر برده ام.

منبع : نهج البلاغه٬ الکتاب ٣١

• روزه ی دل بهتر از روزه ی زبان است و روزه ی زبان بهتر از روزه ی شکم است.

منبع : شرح غررالحکم ۴/٢٢٣

• اخلاق والای انسانی در پیش گیرید که مایه ی سربلندی اند٬ و از خلق و خوی های  پست دوری کنید که این خصلتها انسان شریف را پست می گردانند و بزرگی و ارجمندی را از بین می برند.

منبع : البحار ٧٨/۵٣

• روزه ی بدن خویشتنداری با اراده و اختیار از خوردن غذاهاست به خاطر ترس از کیفر و رغبت به ثواب و اجر[ الهی]٬ و روزه ی نفس٬ نگهداشتن حواس پنج گانه است از دیگر گناهان٬ و تهی شدن دل از همه ی اسباب شر و بدی.

منبع : شرح غررالحکم ۴/٢٢٣

• خوشخویی در سه چیز است : دوری کردن از کارهای حرام٬ طلب حلال ٬ و فراهم آوردن آسایش و رفاه برای خانواده.

منبع : البحار ٧١/٣٩۴

• اگر صبر کنی مقدّرات الهی بر تو جاری می شود. مأجور خواهی بود. و اگر بی تابی٬ کنی باز هم مقدّرات خداوند بر تو جاری می شود٬ ولی گناهکار خواهی بود.

منبع : البحار ۶٨/٩٢

• جانهای خویش را با حکمت های نو [لطیفه های پند آموز] بیاسایید؛ زیرا جانها نیز همانند بدنها خسته می شوند.

منبع : الکافی ١/۴٨

• به کارهای تجاری پردازید که بازرگانی٬ شما را از مال دیگران بی نیاز می کند. خداوند عزّوجلّ پیشه ور درستکار را دوست دارد.

منبع : وسائل الشیعه ١٢/۴

• هیچ عملی نزد خداوند عزّوجلّ محبوب تر از نماز نیست؛ پس مبادا چیزی از کارهای دنیا شما را از گزاردن بهنگام نماز باز دارد؛ چه٬ خداوند عزّوجلّ مردمانی را نکوهیده٬ فرموده است :((آنان که از نمازهایشان غافلند)) یعنی به اوقات نماز بها نمی دهند.

منبع : الخصال ٢/۶٢١

• دوراندیش کسی است که در هنگام چیره شدن خشم٬ کیفر دادن را به تأخیر اندازد٬ و به محض فراهم شدن فرصت ممکن برای جبران کردن احسان٬ بشتابد.

مبع : شرح غررالحکم

• هر کس پدر و مادر خویش را اندوهگین سازد در واقع آن دو را نافرمانی کرده است. با صدقه دادن روزی را فرود آورید. موجهای بلا را٬ پیش از در رسیدن بلا٬ با دعا از خود بگردانید.

منبع : الخصال ٢/۶٢١

• دور اندیش کسی است که فریبندگی دنیا او را از کار برای آخرتش باز ندارد.

منبع : شرح غررالحکم ٢/١٠۴

• بهترین مطالبی که شایسته است نوجوانان بیاموزند٬ چیزهایی است که در بزرگسالی مورد نیازشان باشد[ تا از آموخته های دوران جوانی بهره گیرند].

منبع : البحار ٧١/٩۴

• در دگرگونی احوال است که جوهر افراد شناخته می شود٬ و گذشت ایام اسرار نهفته ای را بر تو آشکار می سازد.

منبع : تحف العقول ٩٧

• من و رسول خدا نشسته بودیم و حضرت سرش را در دامنم نهاد و در خواب فرو رفت. وقت نماز عصر رسید و من دلم نیامد پیامبر را بیدار کنم تا اینکه وقت [فضیلت] نماز گذشت و در این هنگام پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) بیدار شد فرمود: ای علی نماز خوانده ای ؟ عرض کردم خیر. فرمود : چرا؟ عرض کردم: دوست نداشتم شما را اذیت کنم . علی (علیه السّلام) فرمود : پس رسول خدا برخاست و رو به قبله ایستاد و دو دست خود را رو به آسمان برداشت و گفت : بارخدایا! خورشید را به زمان قبلی اش برگردان تا علی نماز خواند. پس خورشید به وقت [فضیلت] نماز برگشت و من نماز عصر را خواندم و آنگاه خورشید چون ستاره غروب کرد.

منبع : الکافی۴/۵۶٢ ٬ البحار ۴١/١٨٣ ٬ والغدیر ٣/١٢۶-١۴١

• حضرت على (علیه السّلام) روزى گذرش از کربلا افتاد و فرمود: اینجا قربانگاه عاشقان و مشهد شهیدان است. شهیدانى که نه شهداى گذشته و نه شهداى آینده به پاى آنها نمى‏رسند.

منبع : تهذیب، ج 6، ص73 / بحارالانوار، ج 98، ص 116.

• امیرالمومنین علیه السلام خطاب به خاک کربلا فرمودند: چه خوش‌بویى اى خاک! در روز قیامت قومى از تو به پا خیزند که بدون حساب و بى‌درنگ به بهشت روند.

منبع : شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج 4، ص 169.

• در پی سرعت عمل مباش٬ بلکه به دنبال خوب انجام دادن آن باش؛ زیرا مردم سؤال نمی کنند که در چه مدت کار را انجام داد٬ بلکه از خوبی و کیفیت کار سؤال می کنند.

منبع : شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید ٢٠/٢۶٧

• اهل بصیرت کسی است که بشنود و بنگرد و ببیند و ازحوادث عبرت گیرد٬ سپس به راهی روشن قدم نهد٬ از فروغلتیدن در پرتگاهها و گم شدن در کوره راهها دوری گزیند.

منبع : نهج البلاغه٬ الخطبه١۵٣

• یتیمان را عهده دار باش و کهنسالانی که چاره ای ندارند و دست سوال پیش نمی آورند٬ و این کار بر والیان گرانبار است و گزراندن حق همه جا دشوار٬ و بُوَد که خدا آن راسبک گرداند برمردمی که طالب فرجام [خوب]هستند.   

منبع : نهج البلاغه٬الکتاب۵٣

• انسان نباید در نمازش با ریش خود یا هرچیزی که حواس او را از نمازش پرت سازد بازی کند. به انجام کار نیک مبادرت ورزید پیش از آنکه کار دیگری برایتان پیش آید و شما را از آن باز دارد. 

منبع:الخلاص٬ ٢⁄۶٢٠

• به قصد یادگرفتن بپرس٬ نه برای آزردن و خطاگرفتن؛ زیراجاهلی که درصدد آموختن باشد٬ همانند عالم است و عالمی که بیراهه رود٬ همچون جاهلی است که به قصد خطاگرفتن می پرسد.

منبع : نهج البلاغه٬الحکمه٣٢٠

• خداوند بزرگ٬ مومنی را که دانشمند و فقیه و پارسا و فروتن و باحیا و دانا و خوش اخلاق و میانه رو و با انصاف است دوست می دارد .

منبع : البحار٧٨⁄۶

• دور اندیشی آینده نگری است و رایزنی با خردمندان.

منبع : شرح غرر الحکم ٢⁄٨٠

• کسی که  با کتابها خود را آرامش دهد٬ هیچ آرامشی را از دست ندهد.

منبع: شرح غرر الحکم۵⁄٢٣٣

• برتو باد به استفاده از حلال٬ و نیکی کردن به خانواده ٬و به یاد خدابودن در همه حال.

منبع: شرح غرر الحکم۴⁄٢٩۴

• سخاوت زیاد دوستان را می افزاید ودشمنان را به دوستی می کشاند.

منبع: شرح غرر الحکم۴⁄۵٩٢

• مردانگی مرد کامل نشود٬ مگر آن گاه که در دینش فقیه ودانا شود٬ در زندگی اش میانه روی پیشه کند٬ در برابر پیشامد های سختی که به او روی آورد شکیبا باشد و [سخن] تلخی که از سوی برادرانش به او می رسد گوارا یابد.

منبع:تحف العقول٢٢٣

•  [امیر المومنین (علیه السّلام)در خطبه روز عید قربان فرمود:]..... وحرمت  امروز زیاد و آروزی بهره وری از برکات آن بجا و امید آمرزش الهی در آن٬ پسندیده است. پس خدای  بزرگ را بسیار یاد کنید و از او آمرزش طلبید و توبه کنید که او توبه پذیر مهربان است.

منبع:من لا یحضره الفقیه١⁄٢۵٠

(100 حدیث)

• عالم کسی است که علمش او را به پارسایی و خداترسی  و بی رغبتی به جهان فانی و شوق به بهشت جاودان فراخواند.

منبع: شرح غرر الحکم٣⁄٩۴

• سر آمد فضیلتها علم است. نقطه پایان فضیلتها علم است.

منبع: شرح غرر الحکم۴⁄۴٩و٣۵٧

• من شبان و روزان ٬ آشکارا و نهان٬ شما را به رزم این مردم خواندم و گفتم: با آنان بستیزید ٬ پیش از آنکه برشما حمله برند. زیرا به خدا سوگند با مردمی در میان خانه شان نجنگیدند٬ جز آنکه جامه خواری برآنان پوشیدند. اما هر یک از شما کار را به دیگری حوالت داد و از یاری یکدیگر بازایستادید؛ تا آنکه ازهرسو بر شما تاخت و شهرها را یکی پس از دیگری از دستتان برون کردند.

منبع: نهج البلاغه٬ الخطبه٢٧

• ای مردم خداوند شما را پناه داده است که بر شما ستم روا ندارد٬ اما پناهتان نداده است که آزمایشتان نکند .آن گوینده بزرگوار (خداوند) فرموده است: ((هر آینه در این داستان نشانه هایی است و ما تنها آزمایندگانی بودیم))

منبع:شرح نهج البلاغه لابن ابی الحدید٧⁄١١٠

• از کمال سعادت٬ تلاش در راه مصلحت عموم مردم است.

منبع: شرح غرر الحکم۶⁄٣٠

• وبا اکثریت همراه باشید ٬که دست خدا با جماعت است؛ و از تفرقه بپرهیزید زیرا آن که از جمعِ مسلمانان به یک سو شود٬ بهره شیطان است، چنان که گوسفند جدا افتاده از رَمه نصیبِ گرگ بیابان است.

منبع: نهج البلاغه٬ الخطبه١٢٧

• مردم چیزی از امور دینی شان را برای بهبود دنیای خود وانگذارند٬ جز آنکه خداوند برایشان وضعی پیش آورد که زیانش از سودش بیشتر باشد.

منبع: نهج البلاغه٬الحکمه١٠۶

• توبه  بر چهار پایه استوار است : پشیمانی در دل٬ آمرزش خواهی به زبان٬ عمل کردن با اعضای بدن و تصمیم بر بازنگشتن [به گناه]

منبع : البحار ٨٧/٨١

• کجایند عمالقه و فرزندان عمالقه؟ کجایند فرعونیان و فرزندان فرعونیان؟ کجایند مردمی که در شهر های رَسّ بودند؟ پیامبران را کشتند٬ وسنت فرستادگان خدا را می راندند. و راه و رسم جباران را زنده کردند. کجایند آنان که با سپاهیان به راه افتادند و هزاران تن را شکست دادند. سپاه ها را به راه انداختند٬ و شهرها ساختند؟! 

منبع : نهج البلاغه الخطبه ١٨٢

• نیکوکاری زکات نعمت هاست٬ و وساطت کردن [و کار گشایی] زکات مقام٬ و بیماری ها زکات بدن ها٬ و بخشودن زکات پیروزی٬ و هر آنچه زکاتش داده شود از نابودی بیمه گردد.

منبع : تحف العقول ٣٨١

• با آب نظافت کنید و بو های آزار دهنده را از خود دور نمایید. به خودتان برسید؛ زیرا خداوند عزّوجلّ از بنده کثیفی که هر کس در کنارش بنشیند مشمئز می شود نفرت دارد.

منبع : الخصال ٢/۶٢٠

• با این همه٬ بدان که بسیاری از آنان- بازرگانان- [در داد وستد] بیش از اندازه سختگیرند و بخل ورزی ناپسندی دارند؛ و برای سود بیشتر کالا را احتکار می کنند٬ و آن را به هر بها که خواهند می فروشند٬ و این سودجویی و گرانفروشی برای توده ی مردم زیانبار و برای حکمرانان عیب و ننگ است. پس٬ از احتکار جلوگیری کن؛ زیرا رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) از آن منع فرموده است.

منبع : نهج البلاغه الکتاب ۵٣

• آن کس که واجد بزرگواری و کرامت نفس باشد. تمایلات شهوانیش در نظر او خوار می نماید.

منبع : نهج البلاغه، (فیض الاسلام)، ص1283.

• دو چیز است که قدر و قیمتش را نمی شناسد مگر کسی که آن دو را از دست داده باشد، یکی «جوانی» و دیگری «تندرستی و عافیت».

منبع : آمدی، عبد الواحد، غرر الحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1369، ص 449.

• دل جوان نوخاسته مانند زمین آماده ایست که از هر سبزه و گیاه خالی است، هر بذری که در آن افشانده شود، می پذیرد و در خود می پرورد.

منبع : فیض الاسلام، نهج البلاغه، ص 903.

• کسی که برای خود شخصیت قایل است و عزت و کرامت نفس دارد، تمایلات پست جوانی و شهوات در پیش او خوار و ذلیل است.

منبع : همان، دشتی، حکمت 449.

ارزش دانشمند ودانش

• علی (ع) درباره ی ارزش علم و تفاوت افراد عالم و غیر عالم فرموده اند : کاش میدانستم کسیکه از علم بی نصیب مانده چه چیز بدست  آورده است. و آنکس که از علم بهره مند شده چه چیز بدست نیاورده است.

منبع : شرح ابن ابی الحدید ، جلد 20 ، ص289، کلمه ی 299

• علی (علیه السّلام)فرموده اند: در علم و ادب بکوشید چه آنکه عالم ، عزیز و گرانقدر است ، اگر چه خاندان بزرگی منتسب نباشد ، اگر چه فقیر بی بضاعت باشد ، و اگرچه جوان باشد.

منبع : شرح ابن ابی الحدید ، جلد 20 ، ص 332،کلمه ی 814

• علی (علیه السّلام)فرموده اند: شایسته ی مرد عاقل آنست که نظر صائب خردمند را بر اندیشه خود بیفزاید و دانش خویش را به علم دانشمندان پیوند دهد.

منبع : غررالحکم ،ص384

• علی (علیه السّلام)فرموده اند: به هر نسبت که دانش آدمی زیادتر میشود توجه خود را بنفس خویش افزون میکند و برای نیل بسعادت و صلاح سعی و کوشش خود را بکار میاندازد.

منبع : مستدرک 2،ص310

• علی (علیه السّلام) در ضمن وصایای خود به حضرت حسین (علیه السّلام) فرموده : خوشبخت و رستگار کسی است که علم وعملش، دوستی و دشمنیش، گرفتن و رها کردنش ، سخن گفتن و سکوتش، رفتار و گفتارش تنها بر اساس رضای الهی استوار باشد و بر خلاف امر پروردگار قدمی برندارد.

منبع : تحف العقول ،ص91

عقل و علم

• عقل که غریزه ی اختصاصی انسان و از سرمایه های طبیعی بشر است با علم آموزی و تجربه اندوزی افزایش می یابد.

منبع : غررالحکم ،ص67

• تحصیل علم و دانش مایه ی تقویت و تأیید عقل آدمی است.

منبع : مستدرک 2،ص287

• هر آن علمی که مورد تأیید و امضاء عقل نباشد گمراهی و ضلالت است.

منبع : غررالحکم ،ص546

• چه بسا مردم عالمی که عملشان باعث قتل و نابودی آنان شد.

منبع : فهرست غرر،ص269

• علمی که با آنان هدایت خود را فاسد و تباه سازی بدترین علم است.

منبع : غررالحکم ،ص444

غرور علم

• شایسته است انسان عاقل، خویشتن را از مستی ثروت ، از مستی علم ودانش ، از مستی تمجید و تملّق ، از مستی جوانی مصون نگاه دارد . زیرا هر یک از این مستی ها مسموم و پلیدی دارد که عقل را زائل می کند و آدمی را خفیف و بی شخصیّت مینماید.

منبع : غررالحکم،ص862

تجربه و علم

• هر کس از وقایع گذشتگان عبرت بگیرد بینا میشود، کسی که بصیرت و بینائی پیدا کرد می فهمد، و آنکس که فهمید عالم میشود.

منبع : سفینه ((عبر))ص146

• تجربه های زندگی، دانش مفید و ثمر بخشی است.

منبع : غررالحکم، ص35

• تجربیّات، به مردم دانش تازه می آموزد.

منبع : بحار 1،ص43

تعلیم و تعلّم

• ای گروه جوانان، شرف انسانی و سجایای اخلاقی خود را با ادب آموزی و تربیت محافظت نمائید و سرمایه ی گرانبهای دین خویشتن را با نیروی علم و دانش از دستبرد ناپاکان و خطرات گوناگون بر کنار نگاه دارید.

منبع : تاریخ یعقوبی ،ص152

• سزاوار است انسان عاقل رأی خردمندان را به رأی خود بیفزاید و دانش علماء را بر دانش خویش اضافه نماید.

منبع : غررالحکم ،ص384

• کسیکه در آموخته های خود بسیار بیندیشد دانش خود را استوار ساخته و بفهم مطالبی که نمی فهمد نائل میگردد.

منبع : فهرست غرر، ص 316

طالبان علم

• تملّق گفتن و حسد بردن از خلقیات مردم با ایمان نیست مگر در راه فرا گرفتن علم و دانش.

منبع : تحف العقول ص207

سواد آموزی

• کسیکه چیزی را نمی داند حیا نکند از اینکه آن را بیاموزد.

منبع : بحار، جلد 1 ،ص57

• البته هیچ کس حیا نکند از اینکه اگر چیزی را نمیداند یاد بگیرد.

منبع : نهج البلاغه فیض ص 1113

• هیچ کس حیا نکند وقتی از او بپرسند  چیزی را که نمیداند صریحاً بگوید نمیدانم. اولیاء اسلام در مواردی بسیاری مردم را از حیاء احمقانه و خجالت کشیدن های بی مورد بر حذر داشته اند.

منبع: نهج البلاغه فیض ص 1113

تغذیه جان

• چرا مردم موقع غذا خوردن در شب چراغ روشن میکنند تا با چشم خود ببینند چه طعامی می خورند ولی در تغذیه ی روانی خود همت ندارند که چراغ عقل را با شعله ی علم روشن کنند تا از غذای آلوده مصون بمانند و دچار عوارض نادانی و گناه در عقاید و اعمال خود نشوند.

منبع : سفینه (طعم) ص84

اجتماع و تحصیل علم

• در خردسالی علم بیاموزید تا در بزرگسالی به برتری و سیادت نائل آئید.

منبع : شرح بن ابی الحدید 20، کلمه ی 98 ، ص 267

• کسیکه در کوچکی تحصیل علم نکند در بزرگی تقدّم اجتماعی نخواهد داشت .

منبع : غررالحکم ، ص 697

• علم و دانش بیش از مقداری است که قابل احاطه باشد و یک فرد نمی تواند بر همه ی آنها واقف گردد پس از هر علمی بهتر و شایسته ترش را فرا گیرید.

منبع : فهرست غررالحکم، ص 265

• بهترین مطالبی که شایسته است جوانان یاد گیرند چیزهایی است که در بزرگسالی مورد نیاز باشد و بتوانند در زندگی اجتماعی از آموخته های دوران نوجوانی خود استفاده نمایند.

منبع : : شرح بن ابی الحدید 20، کلمه ی 817

رشد علمی

• علی (علیه السّلام) مرد با ایمانی را مخاطب ساخت و فرمود: علم و ادب ارزش وجود تو است . در تحصیل علم کوشش نما ، چه به هر مقداری که بر دانش و ادبت افزوده شود قدر و قیمتت افزایش می یابد.

منبع : مشکوة الانوار ، ص 135

دشمن ترین دشمنان

• هوای نفست دشمن ترین  دشمنان تو است. کوشش کن که بر آن غالب و پیروز گردی وگرنه هلاکت خواهد کرد.

منبع : غررالحکم ،ص797

• دشمن ترین دشمنان آدمی غضب و شهوت او است. آنکس که بتواند این دو غریزه ی سرکش را مهار کند و آنها را به فرمان خود درآورد ، مقام عظیمی دارد و می تواند به اوج انسانیت برسد.

منبع : غررالحکم ،ص 203

• عادت بد، دشمنی است که با قدرت بر صاحبش حکومت می کند.

منبع : غررالحکم ،ص 33

انگیزه های دشمنی

• آنکس که با روزگار دشمنی کند، هلاک خواهد شد.

منبع تحف العقول ، ص85

• کسی که از خود راضی و خویشتن پسند باشد، غضب کننده به وی بسیار خواهد بود.

منبع : نهج البلاغه ،کلمه ی 6

• امیرالمؤمنین (علیه السّلام) به فرزند خود محمد حنیفه فرموده اند: فقر و بی چیزی، زمینه ی مساعدی برای شکست دین و حیرت زدگی خرد و جلب عداوت و دشمنی است.

منبع : نهج البلغه ، کلمه ی 311

دوست مال اندیش

• هزار دوست و همنشین بسیار نیست. ولی یک دشمن برای آدمی البته زیاد است.

منبع : امالی صدوق،ص397

• چهار چیز است که مقدار کم آنها هم بسیار است. آتش، خواب، بیماری و دشمنی. یعنی مقدار کم هر یک از این چهار را ناچیز تلقی نکنید بلکه مقدار کم آنها نیز بسیار است و میتواند منشاءِ آثار زیاد باشد.

منبع : بحار جلد 14،ص264

• حسد جسم را فرتوت و فانی می کند و کینه توزی آدمی را افسرده می کند و سرانجام همه چیزش را بر باد می دهد.

منبع : غررالحکم، ص 29

فایده دشمن

• مردی بنام ((جمیل)) سالیان دراز منشی دربار ساسانیان بود. او عصر علی (علیه السّلام) را درک کرد و در ایّام حکومت آن حضرت سخت فرسوده و پیر شده بود. موقعیکه امیرالمومنین (علیه السّلام) به نهروان آمد و از حال جمیل پرسش فرمود گفتند در قید حیات است. دستور داد احضارش کنند، وقتی شرفیاب شد حضرت در اوّلین برخورد دید که هوش و حواس و ذهن پیر مرد سالم است و تنها چشم خود را از دست داده است از او سؤال کرد :

ای جمیل شایسته است انسان چگونه باشد ؟ جواب داد: باید دوستانش کم باشند و دشمنانش بسیار. فرمودند: ای جمیل سخن تازه و بی سابقه ای میگوئی. همه ی مردم در این نظریّه متّفقند که داشتن دوست زیاد بهتر است. عرض کرد : مطلب آن طور نیست  که گمان کرده اند و سپس توضیح داد که :

دوستان زیاد وقتی به انجام حاجت آدمی دست می زنند آنطور که باید و شاید به انجام وظیفه قیام نمی کنند و نتیجه ی معکوس عاید می گردد. مثل آنکه زیادی کشتی بان باعث غرق کشتی می شود. حضرت فرمودند: اینکه میگوئی صحیح است چه آنکه من آنرا آزمایش کرده ام .

پس از آن فرمودند: بسیاری دشمن چه فایده دارد ؟ جواب داد: وقتی دشمنان انسان زیاد باشند آدمی همواره مراقب کارهای خویشتن است، می کوشد تا سخنی نگوید که از وی خرده بگیرند ، یا لغزشی از او بروز نکند تا مورد موأخذه واقع شود و بر اثر مراقبتها و دقّتهای پی گیر برای همیشه از خطا و لغزش مصون خواهد ماند. علی (علیه السّلام) گفته ی پیرمرد را پسندید و نیکو شمرد و مورد تأییدش قرار داد.

بحار ،جلد 8، ص738

امانتهای الهی

• علی (علیه السّلام) در مقام دعا به پیشگاه خداوند عرض می کند: بارالها از تمام نعمتهای بزرگی که به من عطا فرموده ای، جان مرا اولین نعمتی قرار ده که از من سلب می کنی ، و از تمام امانتهائی که به من سپرده ای حیات مرا اولین امانتی قرار ده که از من پس می گیری.

منبع : نهج البلاغه فیض، ص 670

آغاز خلقت دنیا

• دنیا سرای راستی است برای کسی که آنرا براستی و درستی تلقی نماید ، خانه ی ایمنی و سلامت است برای کسی که آنرا به درستی درک کند ، جایگاه توانگری است برای کسیکه از آن توشه بردارد ، سرای موعظه است برای کسیکه از آن پند گیرد ، سجده گاه دوستان خدا و نماز خانه ی فرشتگان الهی است ، محل نزول وحی پروردگار و تجارتخانه ی دوستداران حضرت حق است ، در آن به کسب رحمت الهی پرداختند و سودی که نصیبشان گردید بهشت جاودان است.

منبع : نهج البلاغه ، کلمه ی 126

• مجموع عمر آدمی در دنیا ساعتی بیش نیست آنچه از این ساعت گذشته است معدوم شده و لذّت و اَلَمی از آن احساس نمی کنید و آنچه هنوز از آن نیامده است نمی دانید چیست ، سرمایه ی موجود و پر ارزش عمر ، تنها همان لحظات نقدی است که اینک در اختیار شما است و در آن به سر می برید. مالک نفس خود باشید و در حال حاضر برای اصلاح و رستگاری خود بکوشید، در مشکلات وظیفه شناسی و اطاعت از اوامر الهی و از آلودگی به گناه و نافرمانی خداوند، خودداری کنید.

منبع : کافی 2 ،ص454

• دنیا برایتو دو روز است . یک روز به نفع تو و طبق تمایلات تو است و یک روز به ضرر تو و بر خلاف خواهش های تو است. روزی که به نفع تو است و نعم الهی را در اختیار داری طغیان و سرکشی منما، و روزی که به ضرر تو است و گرفتار ناملائماتی ، صابر و بردبار باش.

منبع : نهج البلاغه ،کلمه ی 390

• چه نزدیک است دنیا را گذران و رفتن و چه نزدیک است جوانی را ، پیری و درهم شکستن.

منبع : غررالحکم ،ص754

• علی (علیه السّلام) در ضمن نامه ای که به عبدالله بن عبّاس نوشته ، فرموده اند نسبت به چیزی که از دنیایت فوت شده و از دست داده ای غمگین و بی تاب مباش.

منبع : نهج البلاغه فیض ،ص864 و 1265

• غم و اندوه سال نیامده را بر امروز خود تحمیل منما که هر روزی هر آنچه در آن هست برای تو کافی است .

منبع : نهج البلاغه فیض ،ص864 و 1265

• ای مردم جهان ، دنیا سرای گذران و آخرت منزل جاویدان است. شما از دنیائی که رهگذر شما است برای قرارگاه خود ذخیره ای اندوزید و سرمایه ای بردارید.

منبع : نهج البلاغه ،خطبه ی 194

دنیا پرستها

• محبّت دنیا عقل را فاسد می کند و گوش دل را از شنیدن مطالب حکیمانه ناشنوا میسازد.

منبع : فهرست غرر،ص111

 

• کسیکه در مقابل شیفتگان دنیا اظهار ذلّت کند و برای دلباختگان مال و مقام تن به خواری بدهد با این عمل ، جامه ی تقوی و پاکی را از بر خود بدر آورده است.

منبع : فهرس غرر ،ص126

بازار دنیا

• دنیای گذران چشم انداز نهائی کوردل و ناآگاه است و عوالم بعد از آن را نمی بیند. اما انسان بصیر و بینا آینده را هم می نگرد و می داند مقرّ ثابت و خانه ی دائمی انسان در ورای این جهان است. انسان بصیر از دیدگاه دنیا به عالم بعد از مرگ نیز توجه دارد و فاقد بصیرت ، تنها به دنیا چشم دوخته است . انسان بصیر از این منزل برای منازل بعد از مرگ ، ذخیره و زاد تهیه می کند و کوردل فقط برای دنیا توشه بر میدارد.

منبع : نهج البلاغه ،خطبه 133

بشر دوستی

• رساترین چیزی کهبه وسیله ی آن می توانی رحمت الهی را به خود جلب کنی این است که در باطن به همه ی مردم عطوف و مهربان باشی.

منبع : غررالحکم ،ص212 و 271

• خداوند دوست دارد که مردم درباره ی هم خوب فکر کنند و خیرخواه یکدیگر باشند.

منبع : غررالحکم ،ص212 و 271

• علی (علیه السّلام) در ضمن وصایای خود به حضرت حسین (علیه السّلام) فرموده: خوشبخت و رستگار کسی است که علم و عملش، دوستی و دشمنیش، گرفتن و رها کردنش، سخن گفتن و سکوتش، رفتار و گفتارش تنها بر اساس رضای الهی استوار باشد و برخلاف امر پروردگار قدمی بر ندارد.

منبع : تحف العقول ،ص91

محبوبیت در جامعه

• کسیکه در برخورد با مردم از در الفت و محبت وارد شود، مردم دوستدار وی خواهند شد.

منبع : غررالحکم ،ص622

انتخاب دوست

• خود پسند نادانی که از رفیق خویش توقع بی جا می کند و در رفاقت وی خشنود نمی گردد مگر آنکه شخصیّت خود را نادیده انگارد و رفیق نادان را بر خود ترجیح دهد همواره در خشم و ناراحتی خواهد ماند زیرا هیچ رفیق عاقلی با این گذشت احمقانه تن نمی دهد.

منبع : فهرست غرر ،ص204

• کسیکه پس از آزمایش صحیح، کسی را به دوستی برگزیند رفاقتش پایدار و مودّتش استوار خواهد ماند.

منبع : غررالحکم،ص695

• کسیکه ناسنجیده با دیگران پیمان دوستی می بندد ناچار باید به رفاقت اشرار و افراد فاسد تن دهد.

منبع : غررالحکم،ص695

آئین استوار

• ای گروه جوانان ، شرف انسانی و سجایای اخلاقی خود را با ادب آموزی و تربیت محافظت نمائید و سرمایه ی گرانبهای دین خویشتن را با نیروی علم و دانش از دستبرد ناپاکان و خطرات گوناگون بر کنار نگاه دارید.

منبع : تاریخ یعقوبی ،ص152

• هیچ یک از اصحاب رسول خدا ازدواج نمی کرد مگر آنکه نبیّ اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم)درباره ی او می فرمود دینش کامل شد.

منبع : مستدرک 2،جلد2،ص530

• عقل برای بشر دین داخلی است ، چنانکه دین برای عقل خارجی است.

منبع : مجمع البحرین ،(عقل)

تفقه در دین

• مردم هیچ یک از مقرّرات دینی را برای سود دنیای خود ترک نمی گویند مگر آنکه خداوند بر اساس نظام تکوین یا تشریع ، دردی را که زیان بارتر است به روی آنان می گشاید.

منبع : کافی ،جلد 2،ص147

• کسی که در پیروی مکتب من یکی از صفات پسندیده را در وجود خود پایدار و محکم سازد او را با آن یک خصلت خوب می پذیرم و از اینکه فاقد سایر صفات خوب است چشم می پوشم.ولی بی خردی و بی دینی برای من قابل گذشت نیست و از آن چشم پوشی نخواهم کرد چه آنکه بی دینی مایه ی ناامنی است و زندگی بدون امنیت ، تلخ و ناگوار است و بی خردی از دست دادن حیات انسانی است و انسان بی خرد ،جز با مردگان قابل مقایسه و سنجش نیست.

منبع : کافی 1 ،ص27

دین و فقر

• امیر المؤمنین به فرزند خود محمد حنیفه فرموده اند: فقر و بی چیزی ، زمینه ی مساعدی برای شکست دین و حیرت زدگی خرد و جلب عداوت و دشمنی است.

منبع : نهج البلاغه ،کلمه 311

احساس ذلّت و زبونی

• علی بن ابی طالب به حضرت حسین (علیه السّلام)در ضمن وصایای خود فرموده ند: کسیکه نسبت به مردم تکبّر نماید ذلیل و خوار خواهد شد.

منبع : تحف العقول ، ص88

• چه بسا عزیزانی که اخلاق ناپسند ، آنها را به ذلّت و خواری انداخته و چه بسا مردم پست و کوچکی که صفات پسندیده ، آنان را عزیز و محبوب ساخته است.

منبع : سفینه ، خلق ص411

• بنده شهوت اسیری است که هرگز آزادی نخواهد داشت .

منبع : غرر الحکم ،ص499و765

• کسیکه مغلوب شهوت خویشتن است ذلّت و خواریش بیش از برده ی زر خرید است.

منبع : غرر الحکم ،ص499و765

ذلت طمع و حرص

• ذلت و پستی و بدبختی ، در خوی ناپسند حرص و آز نهفته است .

منبع : غررالحکم ، ص96

• در نظر افراد آگاه و درّاک ،خوی ناپسند حرص ، مایه ی پستی و ذلّت است.

منبع : فهرست غرر ،ص61

• آنکس که بیماری حرص بر جانش مستولی گردد، به خواری و ذلّت بزرگ دچار خواهد شد.

منبع : غررالحکم ،ص 629

• حرص فراوان و طمع شدید یک انسان را می توان دلیل بدی او گرفت و به آن استشهاد کرد.

منبع : فهرست غرر، ص63

• کسیکه صفحه ی خاطر را از پستی طمع پاک نکند خویشتن را ذلیل و پست کرده و در قیامت به خواری و اهانت بیشتری گرفتار است.

منبع : غررالحکم ، ص690

 

• علی (ع) در عبارتی کوتاه و حکیمانه تنافی چند خواهش نفسانی را با یکدیگر بیان فرموده اند:

چه عجیب و حیرت آور است کار بشر ، اگر در موردی امیدوار شود طمع خوارش خواهد کرد ،اگر طمع او را به جنبش درآورد حرص هلاکش می کند ، اگر دچار ناامیدی شود غم و غصّه او را می کشد ، اگر به خوشبختی و سعادت رسد نگاهداری آن را فراموش می کند ، اگر دچار خوف و هراس شود از ترس حیرت زده می گردد ، اگر در گشایش امنیّت قرار گیرد غافل می شود، اگر نعمت بر او تجدید شود دچار گردن کشی و بلند پروازی می گردد ، اگر دچار مصیبتی شد تأثّر و حزن او را رسوا می کند ، اگر ثروتی بدست آورد دچار طغیان مالی می گردد ، اگر فقر گریبان گیرش شد غرق اندوه می شود ، اگر گرفتار تعب گرسنگی شد از ناتوانی زمین گیر می گردد ، و اگر در خوردن زیاده روی کند از فشار شکم ناراحت می شود ، پس کندرویها در زندگی بشر مضر است و تندرویها نیز مایه ی ویرانی و فساد ، هر خیری را شرّی و هر نوشی را نیشی است.                                

منبع : آداب النفس جلد 2 ص 111- ارشاد مفید ص142

• حرص شدید به لذائذ و مشتهیات نفسانی ، آدمی را گمراه می کند و از راه سعادت و رستگاری منحرف می سازد و سرانجام باعث هلاکت و نابودی او می شود.

منبع : غررالحکم ،ص781

ذلت سؤال

• بردباری در فقر تؤام با عزّت ، بهتر از ثروت آمیخته به خواری و ذلّت است.

منبع : غررالحکم ،ص89

• گرسنگی بهتر از ذلّت سرافکندگی و زبونی است.

منبع : فهرست غرر، ص125

• گدائی طوق ذلّتی است که عزّت را از عزیزان و شرافت خانوادگی را از شریفان سلب می کند.

منبع : غررالحکم ،ص96

• علی (ع) دستور داد : که هرکس به من حاجتی دارد درخواست خود را در نامه ای بنویسید، می خواهم بدین وسیله آبروی درخواست کننده را از ذلّت سؤال محفوظ دارم.

پرهیز از ذلّت

• یک ساعت ذلّت با عزّت تمام دوران زندگی برابری نمی کند.

منبع : غررالحکم ، ص434

• مرگ ، بر زندگی آمیخته به پستی و خواری ترجیح دارد.

منبع : نهج البلاغه ، کلمه ی 390

گفتار و رفتار ذلت آمیز

• روزی رسول اکرم بر جمعی از اصحاب خود وارد شد . آنان با گشاده روئی و حسن احترام، حضرت را سید ومولای خود خواندند. پیغمبر اکرم سخت خشمگین شد ، فرمود اینطور سخن نگویید و مرا سید و مولا نخوانید بلکه بگویید پیغمبر ما و فرستاده ی خدای ما ، سخن به راستی و حقیقت بگویید و در گفتار خود زیاده روی و غلونکنید که گرفتار ضلالت و گمراهی خواهید شد.

منبع : جعفر پات ص184

• روزی علی (ع) بر مرکب سوار شد ، جمعی پیاده به پشت سرش به راه افتادند ،حضرت به آنها فرمود : مگر نمی دانید پیاده روی مردم در رکاب سوار باعث فساد اخلاق سوار و ذلت و خواری پیادگان است، برگردید و به راه خود بروید.

منبع : تحف العقول ص209

• علی (علیه السّلام) در راه مسافرت شام با سربازان خود به شهر انبار آمد. در خارج شهر ، مردم به رسم و آیین دوره ی ساسانیان کنار جاده زیر آفتاب به انتظار ایستاده بودند ، موقعیکه رئیس مملکت به صف مستقبلین رسید ، کدخدایان و تجار و بزرگان شهر یکباره به سوی آن حضرت هجوم بردند و در رکابش پیاده شروع کردند به دویدن . علی (علیه السّلام) از مشاهده ی این حرکت وهن آور و ذلّت بار، که منافی با آزادگی و شرافت اسلامی بود، سخت ناراحت شد و پرسید این چه کاری بود که کردید ؟ گفتند : این رسم و روش ما است که به منظوربزرگداشت امراء و فرمانروایان خود انجام می دهیم . علی (علیه السّلام)آن روش تحقیر آمیز را به شدت نکوهش کرد و فرمود امرا و زمامدارانتان از این کار بهره ای نمی برند ولی شما با این عمل موهن ، خویشتن را در دنیا به رنج و مشقت می اندازید و خود را حقیر و خوار می سازید . به علاوه در آخرت نیز عذاب و مشقت خواهید داشت و برای تن دادن به پستی و ذلت کیفر خواهید شد. سپس فرمود : چه زیان آور است مشقتی که آدمی از پی آن عذاب و کیفر بیند و چه پر منفعت است آسودگی و آرامشی که با آن ایمنی از عذاب الهی باشد.

منبع : نهج البلاغه ،کلمه ی 36

ذلت ترس و جزع

• مردم از ترس خواری به سوی ذلت و خواری می شتابند و با این کار ، پستی و حقارت خویش را افزایش می دهند.

منبع : غررالحکم ، ص104

روزی ، وسائل معاش

• گنجهای روزی مردم در گشایش اخلاق نهفته است.

منبع : بحار 17،ص130

ننگ و بدنامی

• کسی که عقلش بر هوای نفس غالب باشد بر رستگاری و سعادت نائل می شود ، و آنکس که عقلش مغلوب تمایلات نفسانیش باشد ، سرانجام رسوا و مفتضح می گردد.

منبع : غررالحکم ،ص657

• به راستی اگر هوای نفس را فرمانروای خود سازید و بی قید و شرط اطاعتش نمائید شما را کور و کر می کند و سرانجام مایه ی سقوط و هلاکت شما خواهد شد.

منبع : غررالحکم ،ص292

• آنکس که تمایلات نفسانی بر عقلش غالب باشد ، رسوائیهایش آشکار خواهد شد.

منبع : غررالحکم ، ص 675

• ننگ رسوائی ، شیرینی لذّت را تیره و تار می سازد.

منبع : فهرست غرر ، ص358

• کسی که روان خود را از ناپاکیهای اخلاق تطهیر ننماید عادات ناپسندیده اش او را رسوا خواهد ساخت.

منبع : غررالحکم ، ص719

• کسی که اندرز و نصیحت را بپذیرد از رسوائی مصون خواهد ماند.

منبع : غررالحکم ،ص650

                                                    رشد قامت انسان

• حضرت امام علی (علیه السّلام) در ضمن حدیثی مدارج تکامل و رشد انسان را در سنین مختلف تا رسیدن به دوران بلوغ و آخرین مرحله ی نموّ شرح داده و درباره ی رشد استخوان های طولی بدن که ملاک طول قامت انسان است فرموده اند: در سن 24 سالگی استخوان های دراز و قامت آدمی به رشد نهایی خود می رسند و سپس متوقّف می گردند.

منبع : مستدرک 2 ص625

رفیق

• حضرت امام علی (علیه السّلام) در نامه ی خود به حارث همدانی توصیه کرده اند: از رفاقت با کسانی که افکارشان خطا و اعمالشان ناپسند است بر حذر باش. چه آدمی به رویه و روش رفیقش خو می گیرد و با افکار و اعمال وی معتاد می شود.

منبع : نهج البلاغه ،نامه ی 69

• کسیکه رفیق احمق دارد همواره در رنج و ناراحتی است.

منبع : غهرست غرر،ص 83

شناسایی رفیق

• پیوند دوستی را با برادران دینی خود محکم سازید که آنان ذخائر دنیا و آخرت هستند. مگر نشنیده اید که خداوند در قرآن شریف به تأثّر گمراهان در قیامت اشاره کرده که می گویند در این روز سخت نه شفیعی داریم نه دوستی که در کارمان همّت گمارد.

منبع : مستدرک 2 ،ص62

• مانعی ندارد که با  فرد عاقل و خردمندی که دارای طبع و کرامت اخلاق نیست رفاقت نمایی ولی مراقب باش که دربرخوردهای دوستانه تنها از فکر روشنش استفاده کنی و به دنائت و پستی اخلاقش متخلّق نگردی.

منبع : وسائل 3، ص203

• کسیکه روزی برای فضیلتی که در تو نیست به دروغ مدحت گوید سزاوار است روز دیگر برای صفت بدی که از آن منزّهی مذمتت کند.

منبع : مستدرک 2، ص65

• با چاپلوس رفاقت مکن که او با چرب زبانی تو را اغفال می کند ، کار ناروای خود را در نظرت زیبا می نماید و دوست دارد که تو نیز مانند وی باشی.

منبع : غررالحکم ،ص811

• حضرت امام علی (علیه السّلام) در ضمن توصیه نامه ی خود به فرزندش حضرت مجتبی (علیه السّلام) فرموده اند : به اتکاء روابط دوستانه و رفاقت صمیمانه ، حقّ برادرت را ضایع مکن چه درزمینه ی تضییع حقوق، روابط دوستی نابود می شود و آنکس که حقّش را تباه ساختی برای تو برادر نخواهد بود.

منبع : نهج البلاغه ، نامه ی 31

• حضرت امام علی (علیه السّلام) در ضمن وصایای خود به حضرت مجتبی(علیه السّلام) فرموده اند : از مراکز بد نام بپرهیز ، از مجالسی که مورد سوء ظن است دوری کن و بدانکه رفیق بد ، دوست خود را فریب می دهد و میل او را به کارهای ناپسند تحریک می کند و سرانجام آلوده اش می سازد.

منبع : بحار جلد 23،ص55

ارتباط نفس و بدن

• حضرت امام علی علی (علیه السّلام) پیوستگی وارتباط نفس و بدن را با عالیترین تشبیه بیان نموده و فرموده اند : روح در جسد آدمی همانند معنی در لفظ است.

    منبع : سفینه ،((روح))،ص537

• جسم آدمی شش حالت دارد : سلامت و مرض ، مرگ و حیات خواب وبیداری. جان آدمی نیز دارای این شش حالت است : حیات جان علم است و مرگش جهل، مرض جان شک وتردید است و سلامتش یقین ، خواب جان غفلت و بی خبری است و بیداریش حفظ و مراقبت است. سعادت و خوشبختی نصیب کسی است که جانش به علم زنده و با یقین سالم و با مراقبت بیدار باشد. اسلام تفکر و به کار انداختن عقل و مطالعه ی کتاب خلقت را بهترین و بزرگترین عبادت شناخته است و در این باره آیات و اخبار بسیاری رسیده است .

منبع : بحار 14ص398

• حضرت امام علی علی (علیه السّلام) به فرزندش حضرت حسن (علیه السّلام) سفارش کرد : ارزش هیچ عبادتی به قدر تفکر در آثار صنع خداوند نیست.

منبع : سفینه (فکر) ص382

• حضرت امام علی علی (علیه السّلام) به پیروان خود توصیه می فرمودند که : جان خود را با مطالب حکیمانه ی نو و دلنشین خرّم و شاداب سازید چه، روح نیز مانند بدن وامانده و خسته می شود، جان نیرو و نشاطش می بخشد.

منبع : کافی 1،ص48

زمان

• داناترین مردم به مقتضیات زمان کسی است که از تحولات آن دچار شگفتی نشود و خویشتن را نبازد.

منبع : غررالحکم ، ص342

• کسی که عارف به مقتضیات زمان است و از دگرگونی های پی گیرش آگاهی دارد شایسته است هرگز خویشتن را از تحولات و تغییرات اجتناب ناپذیرش در امان نداند.

منبع : فهرست غرر، ص148

• شباهت اخلاق مردم اجتماعی و مقتضیات زمان خودشان ، بیشتر به صفات خانوادگی و خلقیات پدران آنها است.

منبع : ناسخ ، حالات علی (ع) ، ص869

رسوم تحمیلی

• آداب و رسوم زمان خودتان را با زور و فشار به فرزندان خویش تحمیل نکنید زیرا آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده اند.

منبع : شرح ابن ابی الحدید ، جلد 20 کلمه ی 1020، ص267

ستیزه با زمان

• کسی که با روزگار دشمنی کند هلاک می شود.

منبع : تحف العقول ص85                                  

• روزگار افکار نهان را آشکار می کند .

منبع : غررالحکم جلد147،ص47

• مکتب روزگار به آدمی درس سودمند تجربه را می آموزد.

منبع : غررالحکم ،ص17

اندیشه گناه

• امساک قلب ، از تفکر در گناه بهتر است از اینکه مرد از غذا امساک نماید

منبع : غررالحکم ص458

جمال طبیعی انسان

• روی زیبای مردم با ایمان ، عنایت نیکوی خداوند است.

منبع : غررالحکم ، ص379

• روزی حضرت امام علی (علیه السّلام) به محضر پیغمبر اکرم شرفیاب شد ، قیافه ی جذّاب و صورت زیبایش به قدری جلوه داشت که پیغمبر فرمود چنین پنداشتم که ماه شب چهارده به من نزدیک شده است.

منبع : بحار 9 ،ص450

زیبایی های معنوی

• امتیاز مرد به عقل او و جمال و زیباییش به مردانگی و فضائل اخلاقی او است.

منبع : غررالحکم ،ص759 و 54

گفتار و رفتار نیک

• سخن آدمی حاکی از درجه ی قدرت روحی و مقدار نیروی معنوی او است.

منبع : غررالحکم ، ص343

• آدمی به گفتارش سنجیده می شود و به رفتارش ارزیابی می گردد. چیزی بگو که کفّه ی سخنت سنگین شود و کاری کن که قیمت رفتارت بالا رود.

منبع : فنرست غرر، ص331

سخن حق و باطل

• علی (علیه السّلام) به کمیل بن زیاد توصیه فرمودند: که در هر حال به حق سخن گوی ، پرهیزکاران را دوست بدار، گناهکاران را ترک گوی ، با منافقین میامیز و با خیانتکاران رفاقت مکن.

منبع : مستدرک 2 ، ص309

• حضرت امام علی (علیه السّلام) در ضمن وصایای خود به حضرت حسین (علیه السّلام)فرموده اند : خوشبخت و رستگار کسی است که علم و عملش ، دوستی و دشمنیش ، گرفتن و رها کردنش،سخن گفتن و سکوتش ، رفتار و گفتارش تنها بر اساس رضای الهی استوار باشد و بر خلاف امر پروردگار قدمی بر ندارد.

منبع : تحف العقول ، ص91

• کسی که تو را به مطالب باطل خشنود سازد و به بازی و سخنان غیر واقعی گول بزند او حقایق را از تو پنهان داشته و درباره ات خیانت کرده است.

منبع : غررالحکم ،ص508

• سخن حکما و دانشمندان اگر درست و مطابق با واقع باشد داروی شفا بخش است و اگر خطا و غیر واقعی باشد بیماری است.

منبع : نهج البلاغه ، کلمه ی 275

• نصیحت گفتن به فردی در حضور مردم ، کوبیدن شخصیت آن فرد است.

منبع : شرح ابن ابی الحدید ،کلمه ی 908،ص341

تفریحات سالم و شادمانی

• فرح و شادمانی باعث بهجت و انبساط روح و مایه ی تهییج وجد و نشاط است.

منبع : فهرست غرر، ص157

• هر یک از اعضای بدن به استراحت احتیاج دارد.

منبع : غررالحکم ، ص245

کوشش و جهد

• هر کس بکوبیدن دری ادامه دهد و اصرار ورزد عاقبت از آن در وارد خواهد شد

منبع : غررالحکم، ص 718 و 644

• هر آنکس که خود را در اصلاح نفس خویش به مشقّت و زحمت وادارد و سعی بلیغ نماید به سعادت و خوشبختی نائل می گردد.

منبع : غررالحکم، ص 718 و 644

• کسیکه عقل خود را بر هوای نفس خویش مقدّم بدارد اعمال و کوشش های او همواره نیکو و پسندیده خواهد بود.

منبع : غررالحکم ، ص645

• از کمال سعادت اینست که آدمی در راه اصلاح جامعه  سعی و مجاهده نماید.

منبع : غررالحکم ،ص732

• هرگز از مجاهده و کوشش در اصلاح نفس خویش باز نایست زیرا چیزی سعی و کوشش تو را در این کار یاری نخواهد کرد.

منبع : غررالحکم ،ص818

• هر قدر دانش آدمی افزایش یابد توجه انسان به روان خود بیشتر می شود و سعی و کوشش خویش را در راه تهذیب اخلاق و اصلاح نفس خود به کار می بندد.

منبع : مستدرک ،جلد2، ص310

• اگر طالب نجات و رستگاری هستید بی خبری و غفلت را ترک گویید و پیوسته ملازم کوشش و مجاهده کنید.

منبع : غررالحکم ، ص277

فوائد مسافرت

• برای نیل به تعالی و ترقی ، از وطن های خود دور شوید و مسافرت کنید که درسفر پنج فایده است : سفر باعث تفریح و انساط روح است و اندوه و آزردگی ها را برطرف می کند، مسافرت یکی از راه های تحصیل درآمد و تامین معاش است، مسافرت وسیله ی فراگرفتن علم و تجربه است، مسافرت به انسان آداب زندگی می آموزد و آدمی در سفر با افراد بافضیلت و خلیق برخورد می کند و با آنان دوست می شود.

منبع : مستدرک 2 ، ص22

خلاصه مسافرت یکی از تفریحات سالم و نشاط آور است و با تسهیلاتی که صنایع ماشینی برای مسافرت فراهم آورده است جوانان می توانند قسمتی از ایام فراغت سالیانه ی خود را به مسافرت اختصاص دهند و از فوائد این تفریح ثمربخش برخوردار گردند.

تحیة و سلام

• هر تازه واردی در محیط نامأنوس، حیرت زده میشود، برای آرامش خاطر، سخن خود را به سلام آغاز کنید.

منبع : غررالحکم ، ص579

سنة الله

• خداوند جریان امور جهان را طبق اقتضای علل آن می گرداند نه طبق رضا و میل شما . الکل، این سمّ مهلک روی نسجهای بدن ، روی مغز و اعصاب ، روی کلیه و کبد آثار نامطلوب و خطرناکی میگذارد. این خود قانون خلقت است.

منبع : غرر ص 219

می و میگسار

• به حضرت امام علی (علیه السّلام) گفته شد که : شما عقیده دارید شرب خمر بدتر از زنا و دزدی است، فرمودند بلی و سپس استدلال کرد که شارب الخمر وقتی می  میخورد و مست می شود زنا می کند ، به سرقت دست می زند، آدم می کشد و فریضه ی نماز را ترک می نماید

منبع : کافی6، ص403

بدی و پلیدی

• بدترین مردم کسانی هستند که دیگران از ترس شرّشان از آنان پرهیز می کنند.

منبع : مستدرک،جلد2،ص339

• این نفوس سرکش را مقهور کنید و از خواهش های نادرستشان بازدارید که خودسر و بی قیدند. اگر خواسته های آن ها را پیروی نمایید و به تمنیات نامشروعشان جامه ی عمل بپوشید سرانجام شما را در بدترین پرتگاه می افکنند.

منبع : غررالحکم، ص138

• شر و بدی به طور طبیعی در سرشت هر انسانی وجود دارد، اگر آدمی بر آن غلبه کند و طبع سرکش خود را مهار نماید تمایلات بد و مخرّب در پس پرده پنهان خواهد ماند، و اگر بر طبیعت خود غلبه نکند و به مهار کردن تمایلات ناروای خویش نائل نگردد، شرور و خطرات، آشکار خواهد شد.

منبع : غررالحکم ،ص105

• عاقل آن کسی نیست که تنها نیکی را از بدی تشخیص دهد، بلکه عاقل کسی است که وقتی در مقابل دو بدی قرار می گیرد ، آن را که خطرش کمتر و شرّش خفیفتر است بشناسد، و با تن داند به شرّ کوچکتر خود را از شرّ بزرگتر مصون نگاه دارد.

منبع : بحار17، ص 116

• حضرت امام علی (علیه السّلام) به شیخ شامی می فرمودند:  برای مردم آن را بخواه که برای خود می خواهی و با دیگران طوری رفتارکن که مایلی درباره ات آن چنان کنند.

منبع : مستدرک2،ص309

• از وصایای حضرت امام علی (علیه السّلام) به فرزندش حضرت امام حسن(علیه السّلام) این بود که می فرمودند : ناخوشی دروغگویی از تمام ناخوشی ها قبیح تر و ناپسندتر است.

منبع : مستدرک جلد2 ص100

شرک جلی و خفی

• مراقبت در پاک واقع شدن عمل دشوارتر از خود عمل است.

منبع : سفینه1، (رأی)،ص499

فال بد

• فال بد یک امر واقعی و حقیقی نیست. حوادث ناگواری که در بعضی از مواقع پیش می آید در نظام خلقت علل منظمی دارد و مربوط فال بد نیست، رفتار زشت و اخلاق  ناپسند مردم است که باعث پدید آمدن پاره ای از حوادث نامطلوب می شود ، ولی جهال آنها را به حساب شومیها و فال های بد می گذارند.

منبع : نهج البلاغه فیض ص1264

نگرانی ها، تاثیر ایمان به خدا

• آن کس که راه خطا را وجهه ی عمل خود قرار دهد حیله و تزویر، او را مخذول و منکوب خواهد کرد.

منبع : بحار جلد17ص138

• قوام عبادت به خلوص نیت است.

منبع : فهرست غرر، ص91 و92

• هیچ عملی از تو در پیشگاه خداوند مورد قبول واقع نمی شود مگر آن را که با خلوص انجام داده باشی.

منبع : فهرست غرر، ص91 و92

حق شفاعت،علم خداوند

• هر شنونده ای غیر از باریتعالی از شنیدن صداهای لطیف ناشنوا استو صداهای شدید او را کر و ناشنوا می سازد و آواز های دور را نیز نمی شنود و هر بیننده ای جز خداوند از دیدن رنگهای پنهان و اجسام لطیف نابینا است.

منبع : نهج البلاغه ،خطبه64

محروم از شفاعت و عدم توبه

در روایات اسلامی میدان ترس و امید بسیار وسیع و دامنه دار است. گناهکاران هر قدر آلوده باشند نباید خویشتن را از فیض رحمت الهی ناامید بدانند . 

• حضرت امام علی (علیه السّلام) درباره ی امید به رحمت های بی حد و حصرالهی به فرزندش فرمودند : به خداوند آن چنان امیدوار باش که اگر با گناهان اهل زمین در پیشگاه او حاضر شوی تو را ببخشد.

منبع : مجموعه ی ورّام جلد1 ص50

شقاوت و سعادت

• خوشبخت و سعادتمند کسی است که از دیگران پند پذیرد و خود را به پاکی پرورش دهد و شقی و بدبخت کسی است که از تمایلات نامشروع و غرور خویشتن فریب خورد و به ناپاکی بگراید.

منبع : نهج البلاغه ملا فتح الله ص149

• ذلّت و پستی و بدبختی ، درخوی ناپسند حرص و آز نهفته است.

منبع : غررالحکم ، ص96

• حرص فراوان و طمع شدید یک انسان را می توان دلیل بدی او گرفت و به آن استشهاد کرد.

منبع : فهرست غرر، ص63

• بدبخت و زیانکار کسی است که از سرمایه های عقل و تجربه سودی نبرد و از ذخایری که به وی عطا شده است بهره ای برنگیرد.

منبع : نهج البلاغه فیض ص 1073

• کسیکه نفس خویش را در عرصه ی لذاتش آزاد بگذارد و به صلاح و فسادش توجّه ننماید بدبخت و دور افتاده از فیض الهی خواهد شد.

منبع : غررالحکم ،ص644

شیفته نفس اماره

• در کشاکش انگیزه های شهوت و غضب ، عقل بشر تیره و تار می شود و فروغ خود را از دست می دهد.

منبع : مستدرک 2، ص287

• کسیکه مالک شهوت خود نباشد مالک عقل خود نخواهد بود.

منبع : مستدرک 2، ص287

مایه اصلی شهوات

• دارایی و ثروت مایه ی اصلی شهوات بشر است.

منبع : نهج البلاغه، کلمه ی 55

• حضرت امام علی (علیه السّلام) درباره ی بعضی از مردم راه گم کرده و منحرف با کمیل بن زیاد سخن گفته و در ضمن فرموده اند : آنکس که علاقه ی شدید به لذت دارد و مطیع شهوت خویشتن است یا آنکس که دچار حرص شده و عاشق جمع مال و ثروت است ، این دو مراعات عواطف دینی و اوامر مذهبی را در هیچ مورد نمی نمایند. شبیه ترین موجود به این دو طبقه ی منحرف چهارپایان چراگاهست.

منبع : نهج ابلاغه ملا فتح الله ص550

مغلوب شهوت

• آنکس که نفس خود را در شهوات ناروایش اطاعت نماید عملا به تباهی و هلاکت خویش کمک کرده است .

منبع : غررالحکم ، ص 683

• بنده ی شهوت اسیری است که هرگز از بند اسارت رهایی نمی یابد.

منبع : غررالحکمریا، ص498

خطرات شهوت نفسانی

• غلبه و فرمانروایی شهوت ، مصونیت اخلاقی را از میان می برد و آدمی را به وادی هلاکت و تباهی می کشاند.

منبع : غررالحکم،ص507

• لذت هایی که باعث ندامت و پشیمانی می شوند و شهوت هایی که درد و رنج به بار می آورند فاقد خیر و خوبی هستند.

منبع : فهرست غرر،ص358

• چه بسا یک ساعت کامروایی و شهوت ، اندوه طولانی به بار می آورد و غم و غصه فراوان در پی دارد.

منبع : وسائل،جلد4، باب و جوب غلبه ی عقل، ص29

• خیر و خوبی یافت نمی شود در لذتی که پشیمانی به بار می آورد و شهوتی که درد و ناراحتی در پی دارد.

منبع : فهرست غرر، ص358

• آنکس که در شهوات ، تند روی کند آفات و بلایا نیز با سرعت به سوی او می شتابد.

منبع : فهرست غرر، ص188

تسلط بر نفس اماره

• بر شهوت خویش مسلط شو پیش از آنکه قدرت تجّری پیدا کند و به تندروی عادت نماید. چه آنکه اگر شهوت در خودسری و تجاوز نیرومند گردد مالک و فرمانروای تو می شود و به هر سو که بخواهد می کشاندت و تو در مقابل نیروی آن، تاب مقاومت نخواهی داشت.

منبع : غررالحکم، ص510

• کسیکه شهوات خویش را محدود نماید ارزش انسانی و شخصیت معنوی خود را محافظت کرده است.

منبع : تحف العقول، ص97

• دشمن ترین دشمنان آدمی غضب و شهوت او است. آنکس که بتواند این دو غریزه ی سرکش را مهار کند و آنها را به فرمان خود درآورد ، مقام عظیمی دارد و می تواند به اوج انسانیت برسد.

منبع : غررالحکم ص203

• کسیکه شرافت باطنی و گوهر انسانی خود را بشناسد ، این شناسایی او را از پستی های شهوت و آرزو های باطل مصون خواهد داشت.

منبع : غررالحکم، ص710

• کسیکه بر نفس سرکش خود حاکم باشد، شأن و منزلتش بالا می گیرد ، و برعکس کسیکه نفس شهوانیش مالک  و فرمانروای وی باشد، به ذلت و خواری دچار می شود و قدر و قیمتش پست می گردد.

منبع : مستدرک2، ص186

• از تمایلات ناروای خود اعراض کنید و شهوات نفسانی را ترک گویید که شما را به وادی گناهکاران می کشاند و به طور غافلگیر در آغوش ناپاکی و سیئاتتان می افکند.

منبع : فهرست غرر،ص186

• آنکس که بر تمایل جنسی خود غلبه کند و عنان شهوت را در اختیار بگیرد قدر و شرف خود را حفظ کرده است.

منبع : مستدرک2، ص287

• خویشتن را از آلودگی لذات پلید و عوارض بد شهوات منزّه و پاک نگاهدارید.

منبع : غررالحکم، ص775

• عجب دارم از آنکس که عواقب بد لذت های مضر را می داند چگونه از آنها دست نمی کشد.

منبع : غررالحکم، ص494

نفس شیطانی

• بهترین و بزرگترین جنگ و مبارزه این است که آدمی با نفس سرکش خود پیکار نماید.

منبع : غررالحکم، ص220

شیطان صفت ها

• دو رویی و نفاق آدمی ناشی از حقارت و ذلتی است که در ضمیر خود،احساس می کند.

منبع : غررالحکم ص777

تضاد و نظم جهان

• کسیکه بر اضداد غلبه کند و آن ها را با هم سازگار نماید به مراد خویش نائل می گردد.

منبع : فهرست غرر ، ص205

پروردگار توانا با اراده ی حکیمانه خود بین نیروهای متضاد جهان ، تعادل و موازنه ایجاد کرده است و موجودات متخالف عالم را با هم هم آهنگ ساخته و مکمل یکدیگر قرار داده است و در پرتو آن به جهان با عظمت سازمان بخشیده و نظام حکیمانه ی آن را استوار ساخته است.

• خداوند کجی اشیا را راست گردانید و حدودشان را واضح و روشن ساخت و به قدرت خود بین موجودات متضاد، سازگاری و التیام به وجود آورد و موجبات پیوستگی تقارنشان را فراهم ساخت.

منبع : نهج البلاغه ،خطبه ی 90

رازهای درونی

• از گفتار های غیر ضروری پرهیز کن زیرا آن سخنان عیوب باطنی تو را آشکار می کند و دشمنان آرام را بر ضدّ تو تهییج می نماید.

    منبع : غرراحکم ص155

احیاء فطریات

یکی از وظایف بزرگ پیامبران الهی بیدار کردن فطریات بشر و به کار انداختن سرمایه های الهامی انسانست. حضرت امام علی (علیه السّلام) در این باره فرموده اند :

• خداوند پیامبران خود را برانگیخت و پیاپی بین مردم فرستاد تا بشر را به اداء پیمان فطرت وادارند و نعمت های فراموش شده ی خدا را یادآوری کنند و با فعالیت های تبلیغی خود نیرو های نهفته ی عقل مردم را برانگیخته و به کار اندازند.

منبع : نهج البلاغه ملا فتح الله ص37

پزشک آگاه و امین

• درباره ی مراجعه به طبیب حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند : کسی که ناخوشی خود را از پزشکان پنهان کند به بدن خود خیانت کرده است.

منبع : غررالحکم ص663

بهداشت غذا

• کسیکه در خوردن غذا پاکیزگی را مراعات می کند، غذا را به خوبی می جود، با داشتن اشتها از طعام دست می کشد ، و تخلیه ی روده را موقعیکه آماده می شود به تعویق نمی اندازد ، شایسته است همیشه سالم باشد و جز به مرض موت دچار بیماری دیگری نشود.

منبع: مکارم الاخلاق ، ص76

• آنکس که محبت انواع مختلف غذاها را در دل می نشاند ، میوه های گوناگون بیماری ها را از آن می چیند.

منبع : فهرست غرر، ص14

• کمتر خوردن مانع بسیاری از بیماریهای جسم می شود.

منبع : فهرست غرر، ص13و14

پیروزی و تجربه

• پیروزی و غلبه در پرتو حزم و احتیاط است و احتیاط کاری به آزمودگی و تجارب بستگی دارد.

منبع : فهرست غرر، ص41

• با مردان آزموده و صاحب تجارب همنشین باش، چه اینان متاع پرارج تجربه های خود را به گرانترین بها یعنی فدا کردن عمر خود تهیه کرده اند و تو آن متاع گرانقدر را با ارزانترین قیمت یعنی با صرف چند دقیقه وقت بدست می آوری.

منبع : شرح ابی الحدید، جلد20، ص335،کلمه ی 846

• اگر به فرض، ما بهشت و دوزخ امیدی نمی داشتیم باز هم شایسته ی ما بود که در طلب مکارم اخلاق باشیم، چه آنکه سجایای اخلاقی از وسایل دلالت ما به راههای کامیابی و پیروزی است.

منبع : آداب النفس، جلد1، ص26

شکست و غلبه

• ناتوان ترین مردم کسی است که از دوست یابی عاجز باشد و از او ناتوان تر کسی است که دوست به دست آورده ی خود را از دست بدهد.

منبع : نهج البلاغه ، کلمه ی 11

• به شکست و مغلوبیتی که بر وفق انصاف و عدالت است تن در ده و آن را برای خود برگزین و از پیروزی و غلبه ای که دامنت را به ظلم و ستم لکه دار می کند اجتناب کن و خواهان آن مباش.

منبع : شرح ابن ابی الحدید ، جلد 20، ص358، کلمه ی 37

• پیروزی نیافته آنکس که با گناه و تجاوز پیروز شده است و کسیکه با شر و بدکاری قدرت بدست می آورد و غلبه می کند در حقیقت مغلوب است.

منبع : مشکوة الانوار، ص325

روش های آلوده

• نفس متجاوز و سرکش خویش را با ترک عادات ناپسند خوار نمایید و با انجام اوامر الهی وادارش سازید و بار غرامتهای تخلفش را بر وی تحمیل نمایید ، با ارتکاب مکارم اخلاق زینتش کنید و از پلیدی های گنماه مصونش دارید.

منبع : غررالحکم، ص407

• خوب و بد اخلاق هر انسانی تابع روشی است که تربیت روح خود را بر آن قرار داده و در راه نیل به آن روش ، مجاهده و از آن پیروی می نماید. اگر با روش های صحیح جان خود را از پلیدی پاک کرده باشد پاک است و اگر آلوده نموده آلوده خواهد بود.

منبع : فهرست غرر، ص305

• حضرت امام علی (علیه السّلام) در ضمن وصایای خود به حضرت مجتبی (علیه السّلام) فرموده اند : نفس خویش را به بردباری در مقابل ناملائمات عادت ده.

منبع : نهج البلاغه، نامه ی 31

• عادت بد، دشمنی است که با قدرت بر صاحبش حکومت می کند.

منبع : غررالحکم، ص33

عادات اکتسابی

• هرگز از مجاهده و کوشش در اصلاح نفس خویش بازنایست زیرا چیزی جز سعی و کوشش تو را در این کار یاری نخواهد کرد.

منبع : غررالحکم، ص818

• ای مردم خودتان تأدیب نفس خویش را عهده دار شوید و از عادات ناپسندش باز گزدانید.

منبع : نهج البلاغه ،کلمه ی 351

• عادات اکتسابی ، طبیعت دومی انسان است.

منبع : غررالحکم، ص26

بندگی و پرستش خدا

• حضرت امام علی (علیه السّلام) بفرزندش حضرت امام مجتبی (علیه السّلام) فرموده اند:هیچ عبادتی همانند تفکر و مطالعه در مصنوعات الهی نیست.

منبع: سفینه ،((فکر)) ،صفحه 382

• بالاتر از هر عبادتی به کار انداختن نیروی تفکر وتعقل است.

منبع: فهرست غرر،صفحه314

منبع:مسجد جامع خرو سفلی

 

ث (1) امام حسین علیه السلام فرمودند:

لاتـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـى أحـَدٍ ثَلاثة: إلـى ذِى دیـنٍ، اَو مُــرُوّة اَو حَسَب

 
جز به یکى از سه نفر حاجت مبر: به دیندار، یا صاحب مروت، یا کسى که اصالت خانوادگى داشته باشد.

(تحف العقول ، ص 247)

حدیث (2) امام حسین علیه السلام فرمودند:

أیما اثنَین جَرى بینهما کلام فطلب أحدهما رضَـى الاخر کانَ سابقة الىَ الجنّة

 
هر یک از دو نفـرى که میان آنها نزاعى واقع شود و یکـى از آن دو رضایت دیگرى را بجـویـد ، سبقت گیـرنـده اهل بهشت خـواهـد بــود.

(کشف الغمة فی معرفة الائمه ج 2،ص 33)

حدیث (3) امام حسین علیه السلام فرمودند:

لاأفلَحَ قـَومٌ اشتَـروا مَـرضـاتِ المَخلـُوق بسَخَطِ الخـالِق

 
رستگـار نمی شوند مـردمـى که خشنـودى مخلـوق را در مقـابل غضب خـالق خریدنـد.

(بحارالانوار،ج 44،ص383)

حدیث (4) امام حسین علیه السلام فرمودند:

(التفسیر المنسوب الی الامام الحسن العسکری علیه السلام ص309)

حدیث (5) امام حسین علیه السلام فرمودند:

(مناقب ابن شهر آشوب ج/4 ص/ 69)(بحار الانوار، ج 44، ص 192 )

حدیث (6) امام حسین علیه السلام فرمودند:

(بحارالانوارج81 ص257) (بحارالانوارج90 ص291)  

حدیث (7) امام حسین علیه السلام فرمودند:

حدیث (8) امام حسین علیه السلام فرمودند:

مَن حاوَلَ اَمراً بمَعصِیَةِ اللهِ کانَ اَفوَتَ لِما یَرجُو وَاَسرَعَ لِمَجئ ما یَحذَرُ

آن که در کاری که نافرمانی خداست بکوشد امیدش را از دست می دهد و نگرانیها به او رو می آورد.

(الکافی،ج2،ص373)(الکافی،ج4،ص117)

حدیث (9) امام حسین علیه السلام فرمودند:

اِنّ اَعفَی النّاسِ مَن عَفا عِندَ قُدرَتِهِ

بخشنده ترین مردم کسی است که در هنگام قدرت می بخشد.

(الدره الباهره، ج 71،ص400)

حدیث (10) امام حسین علیه السلام فرمودند:

من اَحبک نهاک و من اَبغضک اَغراک.

کسی که تو را دوست دارد، از تو انتقاد می کند و کسی که با تو دشمنی دارد، از تو تعریف و تمجید می کند

(نزهه الناظر،ص88)

حدیث (11) امام حسین علیه السلام فرمودند:

من دلائل العالم إنتقادة لحدیثه و علمه بحقائق فنون النظر.

از نشانه های عالم ، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است .

(بحارالانوار،ج75،ص119)

حدیث (12) امام حسین علیه السلام فرمودند:

لا تقولوا باَلسنَتکم ما ینقُص عَن قَدَرَکم

چیزى را بر زبان نیاورید که از ارزش شما بکاهد

(جلاءالعیون،ج۲ص۲۰۵)

حدیث(13) امام حسین علیه السلام فرمودند:

یاک و ما تعتذر منه ، فإن المؤمن لا یسیء و لا یعتذر، و المنافق کل یوم یسیء و یعتذر

حذر کن از مواردی که باید عذرخواهی کنی ، زیرا مؤمن نه کار زشتی انجام می دهد و نه به عذرخواهی می پردازد، اما منافق همه روزه بدی می کند، و به عذرخواهی می پردازد.

( بحار الانوار، ج 75، ص120 )

حدیث(14) امام حسین علیه السلام فرمودند:

مُجالَسَةِ أهلِ الدِنَاءَة شَر، وَ مُجَالَسَةِ أَهلِ الفُسُوقِ ریبَة

 

همنشینی با سفلگان و افراد پست ناپسند است و همدمی گناهکاران موجب بدبینی مردم و از دست دادن اعتماد و اعتبار است

(بحارالانوار، ج75، ص 122)

حدیث(15) امام حسین علیه السلام فرمودند:  

فَإنی لا أَرَی المَوتَ إلَّا السَّعادَةَ وَ الحَیاة مَعَ الظّالِمینَ إلّا بَرماًی

 

به درستی که من مرگ را جز سعادت نمی بینم و زندگی با ستمکاران را جز محنت نمی دانم.

(تحف العقول ، ص 245)

حدیث (16) امام حسین علیه السلام فرمودند:

إنَّ أجوَدَ النَّاسِ مَن أعطیَ مَن لا یرجُو.

بخشنده‌ترین مردم کسی است که به آنکه چشم امید به او نبسته، بخشش ‌کند.

(کشف ‌الغمّة، ج2، ص30 )

حدیث(17) امام حسین علیه السلام فرمودند:

مَن صَامَ ثَلَاثَةَ أَیامٍ مِن شَعبَانَ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ وَ کانَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) شَفِیعَهُ یومَ القِیامَةِ

هر کسی که سه روز از ماه شعبان را روزه بگیرد؛ بهشت بر او واجب می شود و در قیامت نیز پیامبر(ص) شفیع او خواهد بود

(الامالی ، ص 23)

حدیث(18) امام حسین علیه السلام فرمودند:

إنَّ حَوائِجَ النّاسِ إلَیکم مِن نِعَمِ اللهِ عَلَیکم فَلا تَمَلُّوا النِّعَمَ

نیاز مردم به شما از نعمتهای خدا بر شما است، از این نعمت افسرده و بیزار نباشید

(نزهه الناظر،ص 81)

حدیث(19) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

يَظهَرُ اللَّهُ قائِمَنا فَيَنتَقِمُ مِنَ الظّالِمینَ

خداوند قائم ما را از پس پرده غیبت بیرون مى‏ آورد و آن‏گاه او از ستم‏گران انتقام مى‏ گیرد

(إثباة الهداة ، ج 5 ، ص 196)

حدیث(20) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

أنَا قَتیلُ العَبَرَةِ لايَذكُرُنی مُؤمِنٌ إلّا استَعبَرَ

من کشته اشکم ؛ هر مؤمنى مرا یاد کند ، اشکش روان شود

(کامل الزیارات ، ص 108)

حدیث (21) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

اَللّهُمَّ لا تَسْتَدْرِجنى بِالاِحسانِ وَ لا تُؤَدِّبْنى بِالْبَلاء

خدایا! با غرق کردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب خویش مَکشان و با بلایا (گرفتارى‏ها) ادبم مکن

(الدُّرًّةُ البَاهرة من الأصدَاف الطّاهِرة،ص 23)

حدیث (22) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

مِن دَلائِلِ عَلاماتِ القَبولِ : الجُلوسُ إلى‏ أهلِ العُقولِ

از نشانه‏ هاى خوش‏نامى و نیك‏بختى ، همنشینى با خردمندان است.

(بحارالأنوار، ج 75، ص 119)

حدیث (23) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

اَ يُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى المَکارِمِ وَ سارِعوا فِى المَغانِمِ وَ لا تَحتَسِبوا بِمَعروفٍ لَم تَجعَلوا

 

اى مردم در خوبى‏ها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصت‏ها شتاب نمایید و کار نیکى را که در انجامش شتاب نکرده‏اید، به حساب نیاورید.

(بحارالأنوار، ج 75، ص 121)

حدیث (24) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

أَلاِستِدراجُ مِنَ اللّهِ سُبحانَهُ لِعَبدِهِ أَن يُسبِغَ عَلَیهِ النِّعَمَ وَ يَسلُبَهُ الشُّکر

غافلگیر کردن بنده از جانب خداوند به این شکل است که به او نعمت فراوان دهد و توفیق شکرگزاری را از او بگیرد.

(تحف العقول،ص 246)

حدیث (25)امام حسین علیه السلام می فرمایند:

لا یُکمَلُ العَقلُ اِلّا بِاتِّباعِ الحَق اَلاتَرَونَ اَنَّ الحَق لا یُعمَلُ بِه وَ الباطِل لا یُتَناهی عَنه

 

عقل جز به پیروی از «حق» کمال نمی یابد آیا نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل نهی نمی شود؟

(اعلام الدین، ص 298)

(بحار الانوار، ج 75، ص 127)

حدیث (26) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

ان الناس عبید الدنیا و الدین لعق علی ألسنتهم یحوطونه ما درّت معائشهم فإذا محصّوآ بالبلاء قلّ الدیّانون
 

همانا مردمان بنده دنيايند و دين لقلقه زبان آنهاست و هر جا منافعشان [به وسيله دين ]بيشتر تأمين شود زبان مى چرخانند و چون به بلا آزموده شوند آنگاه دين داران اندكند.

(تحف العقول/ 245)

حدیث (27) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

اَلبَخیلُ مَن بَخِلَ بِالسَّلامِ ؛

بخیل کسی است که از سلام کردن بخل ورزد (سلام نکند).

(تحف العقول/ 248)

حدیث (28) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

لِلسَّلامِ سَبعُونَ حَسَنَةً، تِسعٌ وَ سِتُّونَ لِلمُبتَدِءِ وَ واحِدَةٌ لِلرادِ ؛

سلام کردن هفتاد حسنه و ثواب دارد شصت و نه ثواب از برای سلام کننده و یک ثواب برای جوابگو است (با وجود آنکه سلام کردن مستحب ولی جواب دادن آن واجب است).

(تحف العقول ص 248)

حدیث (29) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

مَن عَبَدَ اللهَ حَقَّ عِبادَتِهِ آتاهُ اللهُ فَوقَ أمانِیهِ وَ کفایتِهِ ؛

هر که خدا را ، آن‌گونه که سزاوار اوست ، بندگی کند ، خداوند بیش از آرزوها و کفایتش به او عطا کند.

(بحار الأنوار، ج 68، ص 184)

حدیث (30) امام حسین علیه السلام می فرمایند:

اَلبُکاءُ مِن خَشیةِ اللهِ نَجآةٌ مِنَ النّار ؛

گریه از ترس خدا سبب نجات از آتش جهنّم است.

(جامع الاخبار/ص 97)

امام علی می فرمایند:

ایمان همچون ازرم .شکیبایی نیست

منبع:مسجد جامع خرو سفلی